سوالات و پاسخنامۀ آزمون کانون وکلای دادگستری سال 1391

تعداد سوالات	120 سوال
مدت زمان پاسخگوئی	120 دقیقه

عنوان درس	تعداد سوال	از شمارۀ	تا شمارۀ
حقوق مدنی	20	1	20
آئین دادرسی مدنی	20	21	40
حقوق تجارت	20	41	60
اصول استنباط	20	61	80
حقوق جزا	20	81	100
آئین دادرسی کیفری	20	101	120

توجه:

متن سوالات و همچپنین کلید ارائه شده در انتها بر اساس متن منتشرشده توسط اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران تنظیم گردیده است.

حقوق مدنی

۱ – آقای «الف» (زوج) ضمن عقد نکاح و در دفترچه ازدواج به خانم «ب» (زوجه) وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داده است که چنانچه بدون رضایت زوجه همسر دیگری اختیار کند، زوجه می‌تواند پس از اخذ مجوز از دادگاه و انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید. در خصوص نحوه اعمال وکالت در طلاق زوجه کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) تنها هنگامی که ازدواج دوم زوج بدون اجازه دادگاه باشد، شرط فوق قابل اعمال است.

۲ ) چنانچه ازدواج دوم زوج با اجازه دادگاه و به دلیل عدم تمکین زن بوده باشد، شرط فوق قابل اعمال نیست.

۳ ) در هر حال چنانچه ازدواج دوم زوج با اجازه دادگاه بوده باشد، شرط فوق قابل اعمال نیست.

۴ ) با عنایت به این که شرط فوق نوعی شرط نتیجه است، به محض ازدواج دوم زوج بدون رضایت زوجه، این شرط محقق می‌شود و زوجه وکیل بلاعزل زوج در طلاق خواهد شد و می‌تواند برای طلاق به دادگاه مراجعه کند.

۲ – قرارداد اجاره‌ای در سال ۱۳۷۹ در بنگاه معاملات املاک تنظیم شده و به امضای موجر و مستاجر رسیده است، اما ذیل قرارداد توسط دو نفر شاهد گواهی نشده است. قرارداد یاد شده از لحاظ حقوقی چه وضعیتی دارد؟

1 ) غیر قابل استناد است.                               

۲ ) تابع قانون روابط مالک و مستاجر مصوب سال ۱۳۵۶ خواهد بود.

۳ ) در محاکم پذیرفته نخواهد شد.                   

۴ ) صحیح و تابع قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی است.

۳ – زن و مردی با یکدیگر نامزد شده‌اند. مرد در دوران نامزدی یک حلقه انگشتر به زن هدیه می‌دهد، اما انگشتر مزبور در دست زن تلف می‌شود. متعاقب آن بر اثر فوت مرد نامزدی به هم می‌خورد. در خصوص امکان مطالبه قیمت انگشتر از سوی وراث مرد کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) وراث مرد حق رجوع به قیمت آن را خواهند داشت.

۲ ) تنها در صورتی که تلف آن در نتیجه حوادث قهری باشد، وراث مرد حق رجوع به قیمت را ندارند.

۳ ) در هیچ صورت وراث مرد حق رجوع به قیمت انگشتر را ندارند.

۴ ) چنانچه تلف انگشتر به دلیل تقصیر زن بوده باشد، وراث مرد حق رجوع به قیمت انگشتر را خواهند داشت.

۴ – خیار شرط مختص کدام دسته از عقود است؟

۱ ) در تمام عقود، غیر از عقود جایز، امکان درج خیار شرط وجود دارد.

۲ ) خیار شرط جزو قواعد عمومی معاملات است و در تمام عقود راه دارد.

۳ ) خیار شرط مختص عقود لازم است و در تمام این عقود امکان درج خیار شرط وجود دارد.

۴ ) در تمام عقود، غیر از عقود جایز و پاره‌ای از عقود لازم، امکان درج خیار شرط وجود دارد.

۵ – ملاک و معیار تشخیص عقد بیع و معاوضه چیست؟

۱ ) بر خلاف بیع، در معاوضه برابری ارزش دو عوض لازم است.     

۲ ) ملاک و معیار تشخیص بیع از معاوضه، قصد مشترک طرفین است.

۳ ) بیع مبادله کالا با پول است، ولی معاوضه مبادله کالا با کالا است.

۴ ) در بیع مبیع باید عین باشد، اما در معاوضه هر دو عوض باید عین باشد.

۶ – شخص «الف» از بانک مبلغی وام دریافت می‌کند و برای تضمین بازپرداخت وام، تمامی شش دانگ مغازه ملکی خود را در رهن بانک (مرتهن) قرار می‌دهد. بانک پس از قبض مورد رهن مجدداً آن را برای استفاده در اختیار شخص «الف» قرار می‌دهد، در خصوص تصرفات شخص الف (راهن) در عین مرهونه کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) انتقال سرقفلی مال مرهون منافی حق مرتهن است.

۲ ) هرگونه تصرف مادی راهن در مال مرهون منافی حق بانک (مرتهن) است.

۳ ) تنها تصرفات ناقل ملکیت منافی حق مرتهن (بانک) است.

۴ ) با عنایت به این که تصرف راهن در مال مرهون مسبوق به اذن بانک (مرتهن) است، انتقال سرقفلی مال مرهون منافی حق مرتهن نیست.

۷ – آقای «الف» با وجود اطلاع از علائم راهنمایی و رانندگی منصوب شده در سواره رو، شتابان و با کمال سهل‌انگاری از غیر محل خط‌کشی شده مخصوص عابران عبور می‌کند. آقای «ب» که در آن مسیر در حال رانندگی با خودروی سواری است و بیمه‌نامه شخص ثالث دارد، با رعایت کامل قوانین و مقررات و بدون این که هیچ‌گونه تقصیری مرتکب شده باشد و حتی قادر به جلوگیری از تصادف باشد با آقای «الف» برخورد می‌کند و در نتیجه آقای «الف» مصدوم می‌شود. در این حادثه چه شخص مسوول پرداخت خسارات بدنی وارد شده به آقای «الف» است؟

۱ ) بیمه‌گر مسوولیت در حدود تعهدات موضوع بیمه‌نامه مکلف به جبران خسارت آقای «الف» است.

۲ ) با توجه به تقصیر آقای «الف»، بیمه‌گر مسوولیت تنها مکلف به پرداخت پنجاه درصد از خسارات وارد شده به آقای «الف» است و مابقی با توجه به ماده ۲۶۵قانون مجازات اسلامی به دلیل تقصیر خود وی قابل جبران نیست.

۳ ) با توجه به تقصیر آقای «الف» موضوع مشمول قاعده اقدام خواهد بود و هیچ شخص در مقابل او مسوول جبران خسارت نیست.

۴ ) با عنایت به این که آقای «ب» مرتکب هیچ تقصیری نشده است، در نتیجه بیمه‌گر وی نیز در این زمینه تکلیفی به پرداخت خسارت ندارد و خسارات بدنی آقای «الف» از محل صندوق تامین خسارت‌های بدنی موضوع قانون بیمه اجباری سال ۱۳۸۷ (در حدود تعهدات آن صندوق) جبران خواهد شد.

۸ – خانم «الف» منزل مسکونی خود را به برادرش (آقای ب) صلح می‌کند و در مقابل، برادر وی تعهد می‌کند که به مدت ۱۰ سال، هر ماه مبلغ دو میلیون تومان به عنوان نفقه به خانم «الف» پرداخت کند. ۵ سال بعد، آقای «ب» به دلیل اعسار نمی‌تواند مبلغ مورد تعهد را به خانم «ب» بپردازد، در این صورت عقد صلح چه وضعیتی پیدا می‌کند؟

۱ ) عقد صلح منفسخ می‌شود.

۲ ) اعسار آقای «ب» تاثیری در عقد مصلح ندارد.

۳ ) عقد صلح به حکم قانون قابل فسخ است.

۴ ) اعسار آقای «ب» تاثیری در عقد صلح ندارد، مگر این که شرط خیار شده باشد که در این صورت عقد صلح قابل فسخ است.

۹ – تفاوت عقد اجاره با عقدی که به موجب آن شخصی حق انتفاع از مالی را به دست می‌آورد چیست؟

۱ ) عقد اجاره لازم است، ولی عقدی که بر اساس آن حق انتفاع ایجاد شده جایز است.

۲ ) مستاجر اصولاً طبق قانون مدنی می‌تواند عین مستاجره را به دیگری اجاره دهد، اما صاحب حق انتفاع نمی‌تواند مال موضوع حق انتفاع را به دیگری اجاره دهد.

۳ ) در اجاره، مستاجر اصولاً می‌تواند عین مستاجره را به دیگری واگذار کند، اما در حق انتفاع، منتفع نمی‌تواند حق انتفاع را به دیگری منتقل نماید.

۴ ) انتقال عین مستاجره از طرف مالک موجب بطلان اجاره نمی‌شود، ولی در حق انتفاع انتقال عین از طرف مالک به غیر موجب از بین رفتن حق انتفاع می‌شود، مگر این که حق انتفاع مدت نداشته باشد.

۱۰ – کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) مضطر مسوولیت مدنی دارد.

۲ ) بعد از اصلاح ماده ۹۴۶ قانون مدنی در سال ۱۳۸۷، زوج و زوجه از لحاظ شرایط ارث بردن برابر شده‌اند.

۳ ) وصیت برای یکی از ورثه منوط به تنفیذ سایر وراث است.

۴ ) در حقوق ایران در حقوق تجارت مسوولیت اصولاً تضامنی است، مگر این که خلاف آن شرط شود، اما در حقوق مدنی مسوولیت تضامنی وجود ندراد، مگر این که در ضمن قرارداد شرط شده باشد.

۱۱ – در خصوص مسوولیت مدنی کودک غیر ممیز کدام عبارت صحیح نیست؟

۱ ) کودک غیر ممیز در قبال ضرر و زیان ناشی از جرم مسوولیت مدنی دارد.

۲ ) چنانچه خسارات ناشی از فعل کودک غیرممیز منحصراً به دلیل تقصیر سرپرست کودک در نگهداری او باشد، خود کودک در هیچ فرضی تکلیفی به پرداخت خسارت ندارد.

۳ ) کودک غیرممیز در قبال خسارات بدنی که به دیگران وارد می‌کند تا میزان دیه مسوولیت مدنی ندارد

۴ ) چنانچه خسارات ناشی از فعل کودک غیرممیز منحصراً به دلیل تقصیر سرپرست کودک در نگهداری او وارد شده باشد و سرپرست به دلیل عدم تمکن مالی توانایی پرداخت بخشی از خسارات زیان دیده را نداشته باشد، مابقی خسارت از اموال خود کودک پرداخت می‌شود.

۱۲ – خانم «الف» که یک ایرانی غیرشیعه است و ۱۷ سال سن دارد، طبق مقررات مذهب خودش در زمینه امور مالی و غیر مالی رشید محسوب می‌شود. آیا نامبرده می‌تواند آپارتمانی را که در مالکیت دارد بفروشد؟

۱ ) موضوع تابع مقررات عام قانون مدنی است.

۲ ) چنانچه خانم «الف» از دادگاه حکم رشد بگیرد معامله آپارتمان صحیح است، در غیر این صورت معامله غیر نافذ محسوب می‌شود.

۳ ) با توجه به این که اهلیت جزو احوال شخصیه است، چنانچه خانم «الف» طبق مقررات مذهب خود برای معامله کردن رشید شناخته شود، انجام معامله توسط او صحیح است، در غیر این صورت معامله غیرنافذ محسوب می‌شود.

۴ ) موارد ۱ و ۲ صحیح است.

۱۳ – شخص «الف» مبلغی به شخص «ب» بدهکار است. طلبکار (شخص ب)، بدهکار (شخص الف) را برای پرداخت بدهی تحت فشار قرار داده است. در این قضیه، چنانچه شخص «ج» حاضر شود در مقابل طلبکار متعهد به پرداخت بدهی بدهکار گردد، در این صورت رضایت چه شخصی (یا اشخاصی) ضروری است؟

۱ ) رضایت طلبکار (شخص ب) ضروری است.       

2 ) رضایت هیچ کدام از بدهکار (شخص الف) و طلبکار (شخص ب) لازم نیست.

۳ ) رضایت بدهکار (شخص الف) ضروری است.

۴ ) هم رضایت بدهکار (شخص الف) و هم رضایت طلبکار (شخص ب) ضروری است.

۱۴ – قتل مورث توسط وارث، در کدام مورد جزو موانع ارث است؟

۱ ) قتل عمدی فرزند توسط پدر                

۲ ) سقط عمدی و غیر قانونی حملی که مرتکب جرم از وی ارث می‌برد.

۳ ) قتل عمدی مورث غیر مسلمان توسط وارث مسلمان.        

۴ ) هر سه مورد صحیح است.

۱۵ – موجبات متعددی که شخص ممکن است به جهت تمام آن موجبات ارث ببرد، کدام است؟

۱ ) جمع شدن دو موجب نسبی                                      

۲ ) جمع شدن دو موجب سببی        

۳ ) جمع شدن دو موجب سببی و نسبی                             

۴ ) موارد ۱ و ۳ صحیح است.

۱۶ – شخص «الف» به شخص «ب» وکالت می‌دهد تا زمین متعلق به او را بفروشد. چند روز بعد به شخص «ج» وکالت می‌دهد تا همان زمین را وقف کند، در این صورت وکالت او چه وضعیتی پیدا می‌کند؟

۱ ) منفسخ می‌شود.

۲ ) وکالت دوم تاثیری در وکالت اول ندارد.

۳ ) وکالت دوم اعتبار ندارد.

۴ ) هر کدام از دو وکیل زودتر اقدام به بیع یا وقف نماید عمل او نافذ است، هر چند که از وکالت دیگری مطلع باشند.

۱۷ – شخص «الف» بابت باختن در گروبندی مبلغ ۱۰ میلیون تومان به شخص «ب» پرداخت کرده است، آیا شخص «الف» می‌تواند از دادگاه تقاضای استرداد این مبلغ را بنماید؟

۱ ) موضوع بستگی به علم یا جهل شخص «ب» نسبت به حکم ماده ۶۵۴ قانون مدنی دارد.

۲ ) شخص «الف» می‌تواند تقاضای استرداد مبلغ پرداخت شده را بنماید و شخص «ب» مکلف به استرداد آن است.

۳ ) موضوع بستگی به عمل یا جهل شخص «الف» نسبت به حکم ماده ۶۵۴ قانون مدنی دارد.

۴ ) با توجه به این که قمار و گروبندی باطل و دعاوی راجع به آن مسموع نیست، دعوای استرداد این مبلغ پذیرفته نمی‌شود.

۱۸ – با عنایت به مواد قانون مدنی در خصوص عقد هبه، کدام مورد صحیح است؟

۱ ) هبه دین صحیح است.                              

۲ ) هبه در مواردی ایفاع است.

۳ ) هبه منفعت باطل است.                             

۴ ) در هبه زوج به زوجه، واهب نمی‌تواند از هبه رجوع کند.

۱۹ – وصیتی که طبق مقررات فصل ششم قانون امور حسبی (مواد ۲۷۶ تا ۲۲۹)مصوب ۱۳۱۹ واقع نشده باشد، چه حکمی دارد؟

۱ ) از درجه اعتبار ساقط است.

۲ ) نسبت به سهم وراثی که به صحت آن اقرار نمایند، نافذ است و نسبت به سایرین فاقد اعتبار است.

۳ ) تنها هنگامی اعتبار دارد که تمامی ورثه به صحت آن اقرار نمایند.

۴ ) چنانچه وصیت عهدی باشد نافذ است، در غیر این صورت هنگامی اعتبار دارد که تمامی ورثه به صحت آن اقرار نمایند.

۲۰ – شخصی یک راس گاو را به دیگری می‌فروشد، یک روز پس از معامله و تسلیم مبیع، گاو در دست خریدار تلف می‌شود، در این صورت خسارات ناشی از تلف گاو را چه کسی باید متحمل شود؟

۱ ) خسارات ناشی از تلف بر عهده خریدار است.

۲ ) خسارات ناشی از تلف بر عهده فروشنده است.

۳ ) خریدار می‌تواند معامله را فسخ کند، در غیر این صورت تلف بر عهده اوست.

۴ ) تنها اگر مبیع بر اثر تعدی و تفریط فروشنده تلف شده باشد، خسارت بر عهده او قرار می‌گیرد.

--------------------------------------------------

آیین دادرسی مدنی

۲۱ – اگر خواندگان دعوا محصور و بیش از سی نفر باشند، خواهان مکلف است مشخصات ..........

۱ ) همه‌ی خواندگان را در دادخواست قید کند، و دادخواست باید به همه خواندگان ابلاغ شود.

۲ ) همه‌ی خواندگان را در دادخواست قید کند ولی دادخواست به معارض اصلی که خواهان مشخص کرده ابلاغ و مراتب یک نوبت آگهی می‌شود.

۳ ) همه‌ی خواندگان را در دادخواست قید کند ولی مراتب یک نوبت در روزنامه‌ی کثیرالانتشار آگهی می‌شود.

۴ ) خوانده یا خواندگان اصلی را قید کند و مراتب یک نوبت در روزنامه‌ی کثیرالانتشار آگهی می‌شود.

۲۲ – چنانچه دادگاه تجدیدنظر، در رسیدگی تجدیدنظر تشخیص دهد که سمت دادخواست دهنده‌ی نخستین محرز نیست باید ..........

۱ ) رای تجدیدنظر خواسته را فسخ و قرار رد دعوای نخستین را صادر نماید.

۲ ) رای تجدیدنظر خواسته را فسخ و پرونده را برای صدور رای شایسته به دادگاه نخستین برگرداند.

۳ ) رای تجدیدنظر خواسته را فسخ و خواهان دعوا را محکوم به بی‌حقی نماید.

۴ ) پرونده را به دفتر دادگاه تجدیدنظر برگرداند تا به دادخواست دهنده‌ی نخستین اظهار رفع نقص نماید.

۲۳ – چنانچه حکمی قطعی از دادگاه صادر شود و شخص ثالثی به آن اعتراض نماید و به تشخیص دادگاه، جبران خسارات ناشی از اجرای حکم مقدور نباشد، آنگاه:

۱ ) حکم اجرا می‌شود اما محکوم‌له مکلف به جبران خسارت می‌شود.

۲ ) دادگاه دستور لازم را برای جلوگیری از ورود خسارت به شخص ثالث صادر می‌نماید

۳ ) دادگاه با صدور دستور موقت اجرای حکم را معلق می‌نماید به شرط آن که رئیس حوزه‌ی قضایی با آن موافقت نماید.

۴ ) دادگاه، به درخواست شخص ثالث و با گرفتن تامین متناسب، قرار تاخیر اجرای حکم را برای مدت معین صادر می‌نماید.

۲۴ – چنانچه دارنده‌ی چک برای مطالبه‌ی وجه آن علیه صادر کننده اقامه‌ی دعوا نماید و خوانده سند را اصیل نداند در این صورت خوانده ...........

۱ ) تنها می‌تواند ادعای جعل نماید و بار اثبات اصالت سند به عهده‌ی خواهان است.

۲ ) می‌تواند ادعای جعل نماید و یا اصالت سند را انکار نماید و در هر حال بار اثبات اصالت سند به عهده‌ی خواهان است.

۳ ) تنهای می‌تواند اصالت سند را انکار نماید و بار اثبات اصالت سند به عهده‌ی خواهان است.

۴ ) می‌تواند ادعای جعل نماید که بار اثبات جعلیت به عهده‌ی خوانده است. و یا اصالت سند را انکار نماید که بار اثبات اصالت به عهده‌ی خواهان است.

۲۵ – دعوای ابطال دستور اجرای سند رسمی در صلاحیت .......... است.

۱ ) هیئت نظارت استان                                                      

۲ ) شورای عالی ثبت

۳ ) دادگاه محل صدور دستور اجرا                                          

۴ ) دادگاه محل اقامت متعهد سند

۲۶ – چنانچه شخصی ملک خود را برای مدت دو سال به فرمانداری شهری اجاره دهد اما مستاجر پس از پایان مدت اجاره، به دستور وزیر کشور، از تخلیه ملک خودداری نماید، مالک، برای تخلیه ملک باید به .......... مراجعه نماید.

۱ ) دیوان عدالت اداری                                 

۲ ) شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده

۳ ) دادگاه عمومی محل وقوع ملک                  

4 ) شورای حل اختلاف مستقر در دیوان عدالت اداری

۲۷ – دعوایی به خواسته‌ی اثبات نسب اقامه می‌شود و شخصی به عنوان ثالث وارد دعوا می‌شود و محکوم می‌گردد. حکم محکومیت در دادگاه تجدیدنظر استان استوار می‌شود، در این صورت یا علی‌القاعده شخص ثالث می‌تواند نسبت به این حکم .......... نماید.

۱ ) تنها فرجام خواهی                                             

۲ ) فرجام خواهی و اعاده‌ی دادرسی

۳ ) تنها اعاده‌ی دادرسی                                         

۴ ) اعتراض ثالث و فرجام خواهی

۲۸ – چنانچه صدور قرار کارشناسی به درخواست خواهان باشد دستمزد کارشناس .......... و اگر توزیع (تودیع ) ننماید دادگاه باید .......... نماید.

۱ ) به عهده‌ی خواهان – قرار توقیف دادرسی صادر              

۲ ) به عهده‌ی خواهان – کارشناسی را از عداد دلایل خارج

۳ ) به عهده‌ی خواهان – قرار ابطال دادخواست صادر           

4 ) بالسویه به عهده‌ی طرفین – قرار توقیف دادرسی صادر

۲۹ – چنانچه خواهان در اولین جلسه‌ی دادرسی درخواست تامین خواسته نماید و خوانده در همین جلسه نسبت به مستند دعوا ادعای جعل نماید صدور قرار تامین خواسته، پیش از روشن شدن جعلیت یا اصالت سند .......... و اجرای قرار تامین خواسته تا آن زمان ..........

۱ ) مجاز – مجاز است.                                               

۲ ) مجاز – ممنوع است.

۳ ) ممنوع – مجاز است.                                             

۴ ) مجاز – بستگی به نظر دادگاه دارد.

۳۰ – حذف و نمره سوال بین سایر پرسش ها تقسیم شد.

۳۱ – چنانچه در پی «ایراد تامین دعوای واهی» خواهان تامینی را که دادگاه تعیین نموده در مهلت مقرر ندهد دادگاه، به درخواست خوانده، باید ..........

۱ ) قرار رد دادخواست صادر نماید که قطعی است.        

۲ ) قرار رد دادخواست صادر نماید که می‌تواند تنها قابل تجدیدنظر باشد.

۳ ) حکم بر بطلان دعوا صادر نماید که می‌تواند تنها قابل تجدیدنظر باشد.     

۴ ) قرار رد دادخواست صادر نماید که می‌تواند قابل تجدیدنظر و اعتراض ثالث باشد.

۳۲ – چنانچه دعوایی غیر مالی در دادگاه عمومی مطرح شود و خوانده در جلسه‌ی دادرسی حاضر نشود و لایحه ندهد و وکیل نیز معرفی ننماید و محکوم شود این حکم نسبت به خوانده ..........

۱ ) در هر حال حضوری است.                

۲ ) غیابی است مگر اخطاریه به خوانده ابلاغ قانونی شده باشد.

۳ ) غیابی است مگر اخطاریه به خوانده ابلاغ واقعی شده باشد.         

۴ ) غیابی است مگر اخطاریه و حکم به خوانده ابلاغ واقعی شده باشد.

۳۳ – چنانچه موضوع دعوا عین معین باشد و در اجرای قرار تامین خواسته توقیف شده باشد و حکم به استرداد آن نیز صادر شده باشد خواهان نسبت به این مال، در برابر بستانکاران .......... و محکوم به محول (مشمول) مستثنیات دین ..........

۱ ) حق تقدم دارد – می‌باشد.

۲ ) حق تقدم ندارد – می‌باشد.

۳ ) حق تقدم دارد به شرط آن که خوانده تاجر ورشکسته نباشد – نمی‌باشد.

۴ ) حق تقدم دارد اگر چه خوانده تاجر بوده و ورشکسته شده باشد – نمی‌باشد.

۳۴ – دعوایی اقامه می‌شود و دادگاه عمومی، به علت عدم توجه دعوا به خوانده، حکم بر بطلان دعوا صادر می‌نماید، چنانچه از این رای تجدیدنظرخواهی شود، دادگاه تجدیدنظر باید رای را ..........

۱ ) قرار تلقی و آن را فسخ نماید.                                

۲ ) در هر حال فسخ و خود رسیدگی نماید.

۳ ) قرار تلقی رای را استوار نماید.                                

۴ ) قرار تلقی و حسب مورد آن را فسخ یا استوار نماید.

۳۵ – چنانچه خوانده دعوا شرکت خصوصی باشد و در نشانی تعیین شده در دادخواست شناخته نشود...

۱) مفاد دادخواست یک نوبت در روزنامه‌ی رسمی آگهی شود.۲ ) مفاد دادخواست یک نوبت در روزنامه‌ی رسمی منتشر می‌شود.۳ ) دادخواست باید به آخرین محل سکونت مدیر شرکت ابلاغ شود.۴ ) دادخواست باید به آخرین محلی که به اداره‌ی ثبت شرکت‌ها معرفی شده ابلاغ شود. 
۳۶ – چنانچه در جریان رسیدگی به دعوایی که در دادگاه عمومی اقامه شده به موجب قانون بعدی، مرجع دیگری ذاتاً صالح شود دادگاه عمومی باید ..........۱ ) در هر حال به رسیدگی ادامه دهد.        
۲ ) به رسیدگی ادامه دهد مگر در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد.۳ ) در هر حال قرار عدم صلاحیت صادر نماید.       ۴ ) قرار عدم صلاحیت صادر نماید مگر در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد. 
۳۷ – چنانچه خواسته‌ی دعوا مطالبه‌ی یکصد تن گندم باشد که یکصد میلیون ریال تقویم شده باشد و به موجب قراردادی که در کرمانشاه منعقد شده باید در تهران تحویل شود، خواهان می‌تواند دعوا را تنها در دادگاه عمومی .......... اقامه نماید.۱ ) کرمانشاه یا تهران                 ۲ ) کرمانشاه یا محل اقامت خوانده۳ ) تهران یا محل اقامت خوانده              
۴ ) کرمانشاه، تهران یا محل اقامت خوانده 
۳۸ – چنانچه مالک باغی در تصرفات مالک منزل مسکونی مجاور اخلال جزیی ایجاد نموده باشد بی‌آنکه در منزل مسکونی تصرف کرده باشد عمل مالک باغ .......... است، ..........۱ ) مزاحمت – مگر منزل مسکونی سند مالکیت داشته باشد.      ۲ ) مزاحمت – حتی اگر منزل مسکونی سند مالکیت نداشته باشد. ۳ ) در هر حال ممانعت از حق - .                
۴ ) ممانعت از حق – حتی اگر منزل مسکونی سند مالکیت داشته باشد.
۳۹ – درخواست صدور دستور موقت در دعوای متقابل .......... است و در دعوای جلب ثالث اصلی ..........
۱ ) مجاز – مجاز               ۲ ) ممنوع – مجاز                 

۳ ) مجاز – ممنوع             ۴ ) ممنوع – ممنوع

۴۰ – چنانچه طرفین قرارداد برای رسیدگی به اختلاف احتمالی شخص معینی را به دادرسی (داوری )انتخاب نمایند که به طور مطلق از دادرسی (داوری) ممنوع است، در صورت بروز اختلاف ناشی از قرارداد بین طرفین، دعوا ..........۱ ) در صلاحیت داور است.                
۲ ) در صلاحیت داور است به شرط آن که به صلاحیت داور ایراد نشود.۳ ) در صلاحیت دادگاه است.                  ۴ ) در صلاحیت دادگاه است به شرط آن که به صلاحیت دادگاه ایراد نشود.

حقوق تجارت
۴۱ - اصولاً حق‌العمل‌کار در برابر طرف معامله مسوول اجرای تعهد آمر .......... در برابر آمر مسوول اجرای تعهدات طرف معامله .......... .۱ ) نیست اما – است                                                    

2 ) است همچنانکه – است

۳ ) است اما – نیست                                                    

۴ ) نیست همچنانکه – نیست

۴۲ - انتخاب اولین مدیران شرکت سهامی ........... .۱ ) در مجمع عمومی موسس صورت می‌پذیرد        
۲ ) خاص لزوماً در مجمع عمومی موسس صورت می‌پذیرد۳ ) خاص ممکن است در مجمع عمومی موسس صورت پذیرد         
۴ ) عام باید در صورتجلسه‌ای قید و به امضاء کلیه سهامدارن برسد
۴۳ - در شرکت سهامی خاص، نصاب جلسه مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده عبارت است از:۱ ) حضور دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند.          ۲ ) حضور دارندگان بیش از نصف سرمایه شرکت.۳ ) حضور بیش از نصف دارندگان سهامی که حق رای دارند.        
۴ ) نصف به علاوه یک سهامداران شرکت.
۴۴ - طبق مقررات فعلی، مجمع عمومی عادی شرکت سهامی باید ..........، برای رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل تشکیل شود.۱ ) ظرف مدت ۴ ماه از تاریخ پایان سال مالی شرکت ۲ ) ظرف مدت سه ماه از تاریخ پایان سال مالی شرکت۳ ) ظرف مدت ده ماه از تاریخ پایان سال مالی شرکت۴ ) در هر موقعی که در اساسنامه پیش‌بینی شده که ممکن است ۵ ماه یا بیشتر از پایان سال مالی شرکت باشد.
۴۵ - شرکت سهامی خاص می‌تواند .......... شرکت، سهام ممتاز ترتیب دهد.۱ ) با تصویب کلیه سهامداران                                       

2 ) با تصویب بیش از نصف سهامداران

۳ ) فقط با تصویب مجمع عمومی                                   

۴ ) با تصویب دارندگان بیش از نصف سهام

۴۶ - تاجر ورشکسته به عنوان مدیر عامل یک شرکت سهامی خاص انتخاب شده است. در این حالت، تصمیمات وی .......... معتبر است.۱ ) فقط در مقابل اشخاص ثالث                               

۲ ) در مقابل صاحبان سهام و اشخاص ثالث

۳ ) فقط در مقابل صاحبان سهام                               

۴ ) فقط در مقابل هیات مدیره همان شرکت

۴۷ - در صورتی که شرکت سهامی ورشکست شود، مدیرانی که ورشکستگی شرکت معلول تخلف آنان است، .......... مسوول پرداخت باقیمانده دیون شرکت هستند.۱ ) منفرداً                 ۲ ) منفرداً یا مشترکاً                     

۳ ) متضامناً               ۴ ) منفرداً یا متضامناً

۴۸ - شرکت سهامی خاص می‌تواند با تصویب مجمع عمومی .......... و رعایت سایر شرایط مربوط، به شرکت سهامی عام تبدیل شود.۱ ) فوق‌العاده                                               

۲ ) فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده

۳ ) عادی به طور فوق‌العاده                              

۴ ) فوق‌العاده که لزوماً با حضور تمام سهامداران تشکیل شود

۴۹ - در شرکت با مسوولیت محدود،تعداد آرای هر شریک، .......... است که در شرکت دارد ..........۱ ) به تعداد سهمی – و اساسنامه نمی‌تواند خلاف آن را مقرر کند.         ۲ ) به نسبت سهمی - و اساسنامه نمی‌تواند خلاف آن را مقررکند.۳ ) به تعداد سهامی – مگر در اساسنامه ترتیب دیگری مقرر شده باشد.      ۴ ) به نسبت سهمی – مگر در اساسنامه ترتیب دیگری مقرر شده باشد. 
۵۰ – در طول تصفیه شرکت سهامی ورشکسته، نقل و انتقال سهام .......... است.۱ ) مجاز                                                                        

۲ ) ممنوع اما صحیح        

۳ ) ممنوع و باطل                                                             

۴ ) فقط بین خود سهامداران مجاز

۵۱ – در تصفیه ارادی شرکت سهامی عام ...........
۱ ) طلبکاران شرکت و سهامداران بر یکدیگر تقدمی ندارند.۲ ) فقط سهامداران ممتاز نسبت به طلبکاران شرکت دارای حق تقدم هستند.۳ ) طلبکاران شرکت نسبت به سهامداران، دارای حق تقدم هستند. ۴ ) طلبکاران شرکت و سهامداران به اندازه مبلغ اسمی سهم بر یکدیگر تقدمی ندارند.
۵۲ - شخص «الف» سهم‌الشرکه خود در یک شرکت نسبی را به شخص «ب» منتقل می‌نماید. در این صورت نسبت به مطالباتی که اشخاص ثالث قبل از نقل و انتقال سهم‌الشرکه از شرکت داشته‌اند ...........۱ ) «الف» و «ب» مسوولیتی ندارند.۲ ) فقط «ب» با سایر شرکا متناسباً مسوول است. ۳ ) فقط «الف» با سایر شرکا متناسباً مسوول است.۴ ) «الف» و «ب» متضامناً به نسبت سهم‌الشرکه موضوع انتقال مسوول هستند.
۵۳ - مقنن دارنده چک را از تودیع خسارات احتمالی برای صدور قرار تامین خواسته معاف نموده است، زیرا .......... است.۱ ) چک سندی رسمی                                                

۲ ) چک درحکم اسناد رسمی لازم‌الاجرا

۳ ) بدهکاری صادر کننده چک مسلم                                

۴ ) احتمال بدهکار بودن صادر کننده چک زیاد

۵۴ – در مورد اثر توقیف شدن موجودی حساب جاری یا بسته بودن آن هنگام صدورچک، کدام عبارت صحیح است؟۱ ) موجب سلب عنوان چک از سند می‌شود.        ۲ ) موجب سلب عنوان چک از سند نمی‌گردد. ۳ ) فقط بسته بودن حساب، موجب سلب عنوان چک از سند می‌شود.        
۴ ) فقط توقیف شدن موجودی، موجب سلب عنوان چک از سند می‌گردد.
۵۵ - شخص «الف» چکی را در وجه شخص «ب» یا به حواله کرد او صادر نموده و «ب» نیز آن را در وجه شخص «ج» ظهرنویسی می‌نماید. در این صورت ایراد «الف» مبنی بر بدهکار نبودن به «ب» و وقوع اشتباه در صدور چک در صورتی در برابر «ج» قابل استناد است که «ج» ..........۱ ) از وقوع اشتباه مطلقاً آگاه نباشد.                       

۲ ) پس از دارنده شدن به هر نحو از وقوع اشتباه آگاه شده باشد.

۳ ) هنگام داراشدن از وقوع اشتباه آگاه بوده است.       

۴ ) از وقوع اشتباه فقط بوسیله الف و هنگام دارنده شدن آگاه بوده باشد.

۵۶ - سفته صادره از سوی شرکت «الف» پنج ماه پس از سررسید واخواست می‌گردد. در این صورت به لحاظ فاصله پنج ماهه میان صدور و ارائه ..........۱ ) هیچیک از مسوولین سفته بری‌الذمه نمی‌شوند.         

۲ ) فقط ظهرنویسان و نمایندگان شرکت بری‌الذمه می‌شوند.

۳ ) فقط ظهرنویسان و ضامنین آنها بری‌الذمه می‌شوند.    

۴ ) ظهرنویسان و ضامنین آنها و ضامنین صادرکننده بری‌ می‌شوند.

۵۷ - در مورد برائت ذمه شخص حقیقی ورشکسته، کدام عبارت صحیح است؟
۱ ) حکم اعاده اعتبار موجب برائت ذمه از مانده دیون است.        
۲ ) ختم عملیات تصفیه امور ورشکسته موجب برائت ذمه از مانده دیون نیست.۳ ) فقط حکم اعاده اعتبار حقی موجب برائت ذمه از مانده دیون است.      ۴ ) ختم عملیات تصفیه یا حکم اعاده اعتبار موجب برائت ذمه از مانده دیون نیست. 
۵۸ - کدام عبارت صحیح است ؟
۱ ) شرکت‌های تضامنی تاجر هستند و مشمول مقررات ورشکستگی نیز هستند. ۲ ) شرکت‌های تضامنی تاجر نیستند و از شمول مقررات ورشکستگی نیز خارج هستند.۳ ) شرکت‌های تضامنی تاجر هستند اما از شمول مقررات ورشکستگی خارج هستند.۴ ) شرکت‌های تضامنی، تاجر نیستند اما شرکت‌های تضامنی که موضوع آنها تجاری است، مشمول مقررات ورشکستگی هستند.
۵۹ - با صدور حکم ورشکستگی .......... ورشکسته حال می‌شود. ۱ ) فقط دیون               ۲ ) فقط مطالبات تجارتی             

۳ ) مطالبات و دیون       ۴ ) مطالبات تجارتی و دیون

۶۰ - در مورد ترتیب تقسیم اموال ورشکسته، کدام مورد صحیح است ؟۱ ) اول هزینه‌های ورشکستگی و ممتازها، دوم غرما     ۲ ) اول هزینه‌های ورشکستگی، دوم ممتازها، سوم غرما ۳ ) اول ممتازها، دوم غرما، سوم هزینه‌های ورشکستگی         ۴ ) اول ممتازها، دوم هزینه‌های ورشکستگی، سوم غرما

------------------------------------------------

اصول استنباط حقوق اسلامی

۶۱ - با توجه به ماده ۸۴۲ قانون مدنی که می‌گوید: «ممکن است مالی را که هنوز موجود نشده است وصیت نمود.» کدام عبارت درباره قیاس «تملیک رایگان مال آینده» به «وصیت به مالی که هنوز موجود نشده» غلط است؟

۱ ) قیاس مزبور، قیاس منصوص‌العله نیست.

۲ ) چنین قیاسی، مصداق قیاس به مقیس علیه استثنایی بوده و درست نمی‌باشد.

۳ ) در این قیاس، دلالت تنبیه و ایماء، وجود ندارد.

۴ ) با توجه به مجانی بودن وصیت و استفاده از وحدت ملاک حکم مذکور، تملیک رایگان مال آینده هم درست است.

۶۲ - ماده ۸۸۲ قانون مدنی می‌گوید: «بعد از لعان، زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.» از اینکه قانون‌گذار، حکم قانونی «ارث نبردن زن و شوهر» را در این ماده به موضوع لعان ربط داده است. فهمیده می‌شود که علت این حکم، لعان است. این امر مصداق .......... می‌باشد.

۱ ) دلالت اقتضاء                ۲ ) دلالت اشاره                

۳ ) منطوق صریح              ۴ ) دلالت تنبه و ایماء

۶۳ - ماده ۵۲۲ ق.آ.د.م «تمکّن مدیون» را شرط تحقق التزام به تادیه خسارت قرار داده است. اگر در پاسخ به این سوال که: «منظور از «تمکن» تمکن مالی ست یا تمکن مادی و معنوی دیگر را نیز شامل می‌شود؟» گفته شود: قانونگذار با آوردن واژه «تمکن» به همه‌ی این موارد توجه داشته، کدام مورد صادق خواهد بود؟

۱ ) عموم                      ۲ ) تقیید                      

۳ ) اطلاق                     ۴ ) عموم مستفاد از اطلاق

۶۴ - برابر ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی، توافق بر دریافت مبلغی زائد بر مبلغ پرداختی، ربا محسوب و جرم شناخته می‌شود اگر با نپرداختن دین در موعد مقرر در نتیجه تقصیر بدهکار و از باب تسبیب، ضرری بر طلبکار وارد شده و این مبلغ را که مشارالیه از باب تاخیر تادیه از مدیون اخذ می‌کند مصداق «مازاد بر بدهی» و «ربا» ندانیم، این موضوع نمونه‌ای از .......... است.

۱ ) خروج تخصیصی یا حکمی                        

۲ ) خروج تخصصی نه موضوعی      

۳ ) خروج تخصصی یا موضوعی                      

۴ ) خروج تخصیصی یا موضوعی

۶۵ - برابر ماده ۶۰۱ قانون مدنی: «هرگاه بعد از تقسیم معلوم شود که قسمت به غلط واقع شده است، تقسیم باطل می‌شود.» این ماده بیانگر .......... است.

۱ ) واجب اصلی              ۲ ) واجب تخییری          

۳ ) حکم وضعی              ۴ ) حکم تکلیفی

۶۶ - برابر ماده اول قانون افراز و فروش املاک مشاع: «افراز املاک مشاع که جریان ثبتی آنها خاتمه یافته .......... با واحد ثبتی محلی خواهد بود که ملک مذکور در حوزه آن واقع است.» مطابق ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی در هر جا که میان شرکاء، غایب یا محجوری باشد تقسیم باید در دادگاه انجام پذیرد. راجع به نسبت بین ماده ۳۱۳ ق.ا.ح و حکم ماده اول قانون افراز و فروش املاک از جهت تقسیم املاک مشمول این قانون، کدام عبارت غلط است؟

۱ ) خاص و مخصص آن است.                

۲ ) خاص است ولی ناسخ آن نیست.

۳ ) قاعده الجمع مهما امکن اولی من الطرح، قابل اعمال است.      

۴ ) قاعده الجمع مهما امکن اولی من الطرح قابل اعمال نیست.

۶۷ - ماده ۵۶۱ قانون مدنی مقرر می‌دارد: «جعاله عبارت است از التزام شخصی به اداء اجرت معلوم در مقابل عملی اعم از اینکه طرف معین باشد یا غیرمعین.» اگر کسی در اجرای این ماده، برای یافتن اتومبیل گمشده خود با تعیین اجرت، اعلان عمومی کند، موضوع مصداق عام .......... است.

۱ ) بدلی                    ۲ ) مجموعی                      

۳ ) افرادی                 ۴ ) استغراقی

۶۸ - از ماده ۸۰۳ قانون مدنی که می‌گوید: «بعد از قبض نیز واهب می‌تواند با بقاء عین موهوبه از هبه رجوع کند...» برمی‌آید که تلف عین موهوبه، حق رجوع را از بین می‌برد. این حکم مصداق .......... است.

۱ ) مفهوم موافق              ۲ ) منطوق صریح        

۳ ) مفهوم مخالف             ۴ ) منطوق غیرصریح

۶۹ - برابر ماده ۸۲۵ قانون مدنی: «وصیت بر دو قسم است: تملیکی و عهدی» حکم این ماده، مصداق ...... است.

۱ ) نص                     ۲ ) مووّل                  

۳ ) ظاهر                   ۴ ) متشابه

۷۰ - با توجه به ماده ۶۱۲ قانون مدنی که بیان داشته: «امین باید مال ودیعه را به طوری که مالک مقرر نموده حفظ کند.» کدام عبارت غلط است؟

۱ ) اگر انجام کار مشخصی بر عهده امین باشد و اختلاف شود که آن اقدام خاص رعایت شده است یا نه، اثبات عدم انجام با مالک است، چون او به عنوان مدعی باید دلیل بیاورد.

۲ ) اگر انجام کار مشخصی بر عهده امین باشد و اختلاف شود که آن اقدام خاص رعایت شده است یا نه، اثبات انجام با امین (متعهد) است، چون اوست که به عنوان مدعی باید دلیل بیاورد.

۳ ) اگر انجام کار مشخصی بر عهده امین باشد و اختلاف شود که آن اقدام خاص رعایت شده است یا نه، اثبات انجام با امین (متعهد) است، چون اوست که بر خلاف اصل عدم، ادعا می‌کند.

۴ ) اگر اقدام مشخصی که به عنوان تعهد به نتیجه بر دوش امین نهاده شده است جنبه منفی داشته باشد (یعنی خودداری از انجام کار معین باشد) اثبات تعدی امین بر عهده مالک است، زیرا ادعای مالک با اصل عدم، تعارض دارد و باید اثبات شود.

۷۱ - مطابق ماده ۲۲ قانون ثبت اسناد و املاک، نقل و انتقال املاک ثبت شده باید به موجب سند رسمی باشد. اگر شخصی به وکالت از مالک بخواهد به نقل و انتقال چنین ملکی بپردازد، وکالت وکیل هم باید با سند رسمی باشد نه عادی، در رابطه با استنباط این حکم کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) این حکم، مصداق مقدمه واجب است و رسیدن به هدف‌های تنظیم سند انتقال با رسمی بودن وکالتنامه‌ی مبنای آن سند ملازمه دارد.

۲ ) استنباط این حکم بر اساس دلالت مطابقی ماده مزبور است، چون دادن وکالت، جدای از تنظیم سند انتقال بوده و ارتباطی بدان ندارد.۳ ) استنباط این حکم بر اساس دلالت مطابقی ماده مزبور است چون دادن وکالت، مقدمه تنظیم سند انتقال و امضای آن از سوی وکیل است.

۴ ) استنباط این حکم بر اساس دلالت التزامی است چون دادن وکالت، جدای از تنظیم و امضای سند انتقال به وسیله وکیل بوده و ارتباطی بدان ندارد.

۷۲ - با توجه به ماده ۶۸۰ قانون مدنی که مقرر می‌دارد: «تمام اموری که وکیل قبل از رسیدن خبر عزل به او در حدود وکالت خود بنماید نسبت به موکل نافذ است» کدام عبارت در باره نفوذ اعمال وکیل معزولی که از عزل خود بی‌خبر می‌باشد، درست است؟

۱ ) حکمی غیر استثنایی و مصداق احکام اولیه است.

۲ ) حکمی استثنایی و مصداق احکام ثانوی ست که در نتیجه اعمال قاعده لاضرر در رابطه وکیل و موکل اجرا می‌شود.

۳ ) حکمی غیراستثنایی و مصداق احکام ثانوی است.

۴ ) حکمی استثنایی و مصداق احکام اولیه است که در نتیجه اعمال قاعده لاضرر در رابطه وکیل و موکل اجرا می‌شود.

۷۳ - با توجه به ماده ۶۶۴ قانون مدنی که می‌گوید: «وکیل در محاکمه، وکیل در قبض حق نیست مگر اینکه قرائن دلالت بر آن نماید...» کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) نیابت داشتن، مصداق سلطه و ولایت وکیل بر موکل نبوده و مغایرتی با اصل عدم ولایت ندارد.

۲ ) وکالت نداشتن در قبض برای وکیل در محاکمه، مصداق اکتفا به قدر متیقن در مقام تمیز لوازم و مقدمات وکالت است.

۳ ) وکالت نداشتن در قبض برای وکیل در محاکمه، ارتباطی به اکتفا به قدر متیقن در مقام تمیز لوازم و مقدمات وکالت نداشته بلکه مستند به اصل عدم سلطه و ولایت است.

۴ ) موارد ۱ و ۲ صحیح است.

۷۴ - برابر تبصره ۱ ماده ۲۰ قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب، «... دادگاه کیفری استان در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی با حضور هیات منصفه تشکیل خواهد شد.» متن این ماده .......... .

۱ ) جمله خبری و فاقد معنای امر است.                         

۲ ) امر با ماده و مفید معنای وجوب است.

۳ ) جمله انشایی و ظاهر در جواز است.                          

۴ ) خبر در مقام انشاء و آکد در افاده معنای امر است.

۷۵ - برابر ماده ۱۰۱۰ ق.م: «اگر ضمن معامله یا قراردادی طرفین معامله یا یکی از آنها برای اجرای تعهدات حاصله از آن معامله، محلی غیر از اقامتگاه حقیقی خود انتخاب کرده باشد نسبت به دعاوی راجعه به آن معامله همان محلی که انتخاب شده است اقامتگاه او محسوب خواهد شد.» و برابر ماده ۷۸ ق.آ.د.م هر یک از اصحاب دعوا یا وکلای آنان می‌توانند محلی را برای ابلاغ اوراق اخطاریه و ضمایم آن در شهری که مقر دادگاه است، انتخاب نموده به دفتر دادگاه اعلام کنند.» ماده۷۸ ق.آ.د.م نسبت به ماده ۱۰۱۰ ق.م مصداق .......... است.

۱ ) وارد                    ۲ ) حاکم                  

۳ ) مخصّص               ۴ ) مقیّد (به کسر یاء)

۷۶ - مطابق ماده ۴ قانون روابط موجر و مستاجر مصوب ۱۳۵۶ حکم دادگاه در مورد تعدیل اجاره بهاء اماکن تجاری مشمول آن قانون قطعی ست و برابر بند «ب» ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م مصوبه ۱۳۷۹ کلیه احکام صادره در دعاوی غیرمالی، قابل درخواست تجدیدنظر می‌باشد. در خصوص نسبت بین دو ماده مزبور کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م، عام لاحق و ماده ۴ قانون موجر و مستاجر، خاص سابق است و چون عام لاحق ناسخ خاص سابق نمی‌باشد، حکم ماده ۴ همچنان معتبر شمرده می‌شود.

۲ ) ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م خاص لاحق و ماده ۴ قانون موجر و مستاجر، عام سابق است و چون خاص لاحق، عام سابق را تخصیص می‌دهد، حکم ماده ۴ همچنان معتبر نمی‌باشد.

۳ ) ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م. خاص لاحق و ماده ۴ قانون موجر و مستاجر، عام سابق است و چون خاص لاحق، عام سابق را نسخ می‌کند، حکم ماده ۴ دیگر معتبر نمی‌باشد.

۴ ) ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م. عام لاحق و ماده ۴ قانون موجر و مستاجر، خاص سابق است و چون مطابق نظر مشهور خاص سابق، عام لاحق را در محدوده‌ی خود نسخ می‌کند، حکم ماده ۴ همچنان معتبر است.

۷۷ – برابر ماده ۱۹۷ ق.آ.د.م.: «اصل برائت است. بنابراین اگر کسی مدعی حق یا دینی بر دیگری باشد باید آن را اثبات کند...» و برابر ماده ۸۷۶ ق.م. «با شک در حیات حین ولادت، حکم وراثت نمی‌شود.» درباره این دو ماده، کدام عبارت صحیح است؟

۱ ) هر دو ماده مصداق استصحاب وجودی ولی موضوع مورد استصحاب در ماده اولی، پدیده‌ای حقوقی و در ماده دومی پدیده‌ای خارجی است.

۲ ) ماده اولی مصداق استصحاب وجودی و موضوع مورد استصحاب، پدیده‌ای حقوقی است و ماده دومی، مصداق استصحاب عدمی و موضوع مورد استصحاب پدیده‌ای خارجی است.

۳ ) ماده اولی، مصداق استصحاب عدمی و موضوع مورد استصحاب، یک پدیده حقوقی است و ماده دومی، مصداق استصحاب وجودی و موضوع مورد استصحاب، پدیده‌ای حقوقی است.

۴ ) ماده اولی، مصداق استصحاب عدمی و موضوع مورد استصحاب، یک پدیده حقوقی است و ماده دومی، مصداق استصحاب عدمی و موضوع مورد استصحاب، پدیده‌ای خارجی است.

۷۸ – در ماده ۳۳۸ قانون مدنی که می‌گوید: «بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم.» دلالت کلمه بیع بر «تملیک عین به عوض معلوم» مصداق کدام نوع دلالت است؟

۱ ) التزام                          ۲ ) مطابقه                       

۳ ) تضّمن                         ۴ ) اقتضا

۷۹ – مطابق بند «الف» ماده ۳۳۱ ق.آ.د.م. «در دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن از سه میلیون ریال متجاوز باشد» حکم قابل درخواست تجدیدنظر می‌باشد. اگر اختلاف در این باشد که مثلاً دعوای ورشکستگی خواسته‌ای مالی است یا غیر مالی، چه شبهه‌ای پیش آمده است؟

۱ ) مفهومی                   ۲ ) موضوعی                       

۳ ) مصداقی                  ۴ ) حکمی

۸۰ – برابر ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی: «نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد، موقوف به اجازه پدر یا جد پدری اوست...» اذن ولی .......... نکاح است.

۱ ) شرط                       ۲ ) مقتضی                      

۳ ) سبب                       ۴ ) علت تامه

-------------------------------------------
حقوق جزای عمومی و اختصاصی

۸۱ – رسیدگی به جرم واقع شده علیه تبعه ایران در داخل هواپیمای خارجی، طبق چه قانونی صورت می‌گیرد؟

۱ ) طبق قانون ایران                                         

۲ ) طبق قانون کشور صاحب پرچم هواپیما

۳ ) طبق قانون طبق قانون کشور متبوع مجرم            

۴ ) طبق قانون کشوری که جرم در قلمرو هوایی آن واقع شده

۸۲ – عمل نابالغی که عمداً کسی را بکشد، مشمول کدام عنوان است؟

۱ ) قتل عمد                                                      

۲ ) قتل در حکم عمد        

۳ ) قتل خطای محض                                           

۴ ) قتل در حکم خطای محض

۸۳ – هرگاه طفل ممیزی طفل غیر ممیزی را اکراه به قتل کند، در این صورت:

۱ ) دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود.        

۲ ) عاقله طفل ممیز محکوم به پرداخت دیه می‌شود.

۳ ) عاقله هر دو محکوم به پرداخت دیه می‌شوند.        

۴ ) عاقله طفل غیر ممیز محکوم به پرداخت دیه می‌شوند و طفل ممیز تعزیر می‌شود.

۸۴ – در کدام مورد شروع به سرقت قابل مجازات است؟

۱ ) شروع به سرقت‌های حدی                          

۲ ) شروع به سرقت‌های حدی و تعزیری

۳ ) شرو به سرقت‌های تعزیری                          

۴ ) شروع به برخی سرقت‌های تعزیری توام با عوامل مشدده

۸۵ – قاعده‌ی عطف بماسبق نشدن قانون، شامل کدام مورد نمی‌شود؟

۱ ) مجازات‌های بازدارنده                                  

۲ ) اقدامات تامینی و تربیتی        

۳ ) حدود و قصاص و دیات                               

۴ ) مجازات‌های تعزیری و بازدارنده

۸۶ – شخصی یک تخته قالی مستعمل را نزد سمسار گذاشته تا پس از فروش وجه آن را دریافت کند. سمسار از پرداخت وجه حاصل از فروش به صاحب قالی خودداری می‌کند. عمل سمسار مشمول کدام جرم است؟

۱ ) کلاهبرداری                ۲ ) خیانت در امانت              

۳ ) فروش مال غیر            ۴ ) تقلب در کسب و تجارت

۸۷ – هرگاه کسی از کارت بانکی دیگری که در خودپرداز جا مانده استفاده و از حساب صاحب کارت وجهی دریافت کند، عملش مشمول کدام عنوان است؟

۱ ) سرقت                      ۲ ) خیانت در امانت                  

۳ ) کلاهبرداری               ۴ ) تحصیل مال نامشروع

۸۸ – در کدام مورد، گذشت شاکی در مجازات مرتکب بی‌تاثیر است؟

۱ ) ترک انفاق                                                

۲ ) قصاص نفس در قتل عمدی        

۳ ) توهین به افراد عادی                                    

۴ ) حبس تعزیری در قتل عمدی

۸۹ – عفو عمومی از اختیارات کدام مرجع می‌باشد؟

۱ ) قانون‌گذار                                 

۲ ) رئیس قوه‌ی قضاییه

۳ ) مقام رهبری                              

۴ ) مقام رهبری پس از پیشنهاد عفو از طرف رئیس قوه‌ی قضاییه

۹۰ – شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی ..........

۱ ) عنوان مجرمانه ندارد.                                 

۲ ) در صورتی که حفاظت شده باشند جرم است.

۳ ) در هر صورت جرم است.                             

۴ ) صرفاً در مورد حیوانات مذکور در قانون خاصّ جرم است.

۹۱ – فردی برای بار اول به جرم آدم‌ربایی محکوم به ۱۵ سال حبس تعزیری شده است. این فرد ..........

۱ ) نمی‌تواند از آزادی مشروط استفاده کند.

۲ ) می‌تواند پس از تحمل هفت سال و نیم حبس از آزادی مشروط استفاده کند و بعد از گذشتن هفت سال و نیم دیگر به آزادی قطعی نایل آید.

۳ ) می‌تواند پس از تحمل یک تا پنج سال حبس با تشخیص دادگاه از آزادی مشروط استفاده کند.

۴ ) می‌تواند پس از تحمل هفت سال و نیم حبس از آزادی مشروط استفاده کند و پس از گذشتن ۱ تا ۵ سال از زمان استفاده از آزادی مشروط به آزادی قطعی نائل شود.

۹۲ – مالک آپارتمانی قصد فروش آن را دارد و آپارتمان در اجاره غیر است، اما مدت اجاره منقضی شده ولی تصرّفات مستاجر ادامه دارد، وی با کلید یدکی و همراه با خریدار و بدون رضایت مستاجر و در غیاب او وارد آپارتمان شده آن را به رویت خریدار می‌رساند. عمل مالک ..........

۱ ) جرم مزاحمت است.

۲ ) جرم هتک حرمت منزل غیر است.

۳ ) به علت فقدان عنصر معنوی سوء نیت لازم جرم نیست.

۴ ) به علت فقدان عنصر مادی و تعلّق آپارتمان به خود مالک و غاصبانه بودن تصرّف مستاجر (به لحاظ انقضاء، مدت اجاره) جرم نیست.

۹۳ – اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایم بر ضد امنیت داخلی یا خارجی کشور در چه صورتی جرم تلقی می‌شود؟
۱ ) به صورت مطلق و بدون هیچ قیدی جرم است.         

۲ ) در صورتی که مقدمات اجرایی را تدارک دیده باشند.

۳ ) در صورتی که عملیات اجرایی را آغاز کرده باشند.        

۴ ) در صورتی که وسایل ارتکاب جرم را فراهم کرده باشند.

۹۴ – استفاده از عناوین علمی دکتر و مهندس برای کسانی که فاقد این عناوین هستند ..........

۱ ) عنوان مجرمانه ندارد.

۲ ) در هر صورت و بدون هیچ‌گونه شرطی جرم است.

۳ ) همراه با جعل مدارک جرم است.

۴ ) صرفاً در صورت استفاده در مکاتبات اداری یا تبلیغ عمومی در وسایل ارتباط جمعی یا نطق در مجامع یا انتشار اوراق چاپی یا خطی جرم است.

۹۵ – کلاهبرداری رایانه‌ای جرمی .......... است.

۱ ) مقید به تحصیل غیر مجاز داده‌های متعلق به دیگری

۲ ) مطلق است و صرف ورود، تغییر، محو، ایجاد یا توقف داده‌ها قابل مجازات

۳ ) مقید به ضرر بزه‌دیده و اختلاف در سیستم و سامانه و از بین رفتن داده‌ها

۴ ) مقید به تحصیل وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری

۹۶ – کدام یک از شروط، شرط تحقق حالت اضطرار نیست؟

۱ ) بروز خطر شدید                                                   

۲ ) تناسب جرم با خطر موجود

۳ ) ضرورت ارتکاب عمل برای رفع خطر                           

۴ ) نداشتن وظیفه مقابله با خطر

۹۷ – اگر شریکی سهم خود را از مال مشاع نزد شریکش به امانت گذارد و شریک مذکور بدون اجازه آن را تصاحب کند، عمل شریک چه عنوانی دارد؟

۱ ) غصب                  

۲ ) خیانت در امانت                 

۳ ) تصرف عدوانی        

۴ ) تحصیل مال نامشروع

۹۸ – ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی به این شرح است: «هر کس مردم را به قصد بر هم زدن امنیت کشور به جنگ و کشتار با یکدیگر اغوا یا تحریک کند، صرف نظر از اینکه موجب قتل و غارت بشود یا نشود به یک تا پنج سال حبس محکوم می‌گردد.» اگر مردم با تحریک این فرد مبادرت به کشتار کنند، عنوان مجرمانه این فرد محرکّ چیست؟

۱ ) مباشر                   

۲ ) معاون جرم                       

۳ ) فاعل معنوی            

۴ ) سبب اقوی در جرم

۹۹ – شروع به کدام جرم فاقد مجازات است؟

۱ ) راهزنی                

۲ ) اسید پاشی                

۳ ) آدم‌ربایی               

۴ ) استفاده از سند مجعول

۱۰۰ – کدام مورد را دادگاه کیفری نمی‌تواند به طور توامان مورد حکم قرار دهد؟

۱ ) تعلیق مجازات و تعدّد جرم                                   

۲ ) تخفیف مجازات و تعدّد جرم

۳ ) کیفیات مشدّده قانونی و معاذیر قانونی                      

۴ ) کیفیات مخففه قانونی و تبدیل مجازات

-------------------------------------------

آیین دادرسی کیفری

۱۰۱ - در دادگاه ویژه روحانیت صدور قرار بازداشت موقّت ..........

۱)در هیچ موردی تجویز نشده و ممنوع است.

۲) در موارد مخصوص در آیین نامه اجباری است و رسیدگی به اعتراض متهّم در صلاحیت دادستان کل ویژه روحانیت است.

۳) در همه موارد اختیاری است و به تشخیص قاضی دادسرا یا دادگاه مربوط وابسته است.

۴) در برخی موارد مخصوص در آیین نامه (اصلاحی ۱۳۸۴) اجباری است و اعتراض به قرار در یکی از شعب دادگاه ویژه مورد رسیدگی واقع می‌شود.

۱۰۲ - کسانی که حضور آنان در معاینه و تحقیق محلّی ضروری است، چنانچه بدون عذر موجّه بعد از دعوت شدن حاضر نشوند، فقط .......... جلب می‌شوند.

۱) در اتّهام قتل عمدی                                           

۲) در جرایم مخلّ امنیّت و محیط زیست

۳) در جرایم چک بلامحلّ و کلاهبرداری                          

۴) در جرایم مخلّ امنیّت و خلاف نظم عمومی

۱۰۳ - تسلیم رونوشت دادنامه پیش از امضاء ..........

۱) کاملاً مجاز است.                                              

۲) ممنوع است و ضمانت اجرای کیفری دارد.

۳) ممنوع است ولی فاقد هر گونه ضمانت اجراست.          

۴) ممنوع است و فقط ضمانت اجرای انضباطی دارد.

۱۰۴ - در صورت اعطای نیابت قضایی، قاضی معطی نیابت ..........

1) مجاز به تعیین نوع تامین است ولی باید نظر دادستان متبوع خود را جلب کند.

2) مجاز به تعیین نوع تامین نیست و باید تشخیص تناسب قرار را بر عهده قاضی مجری نیابت قرار دهد.

3) می‌تواند نوع تامین را معیّن کرده و یا آن را به نظر قاضی مجری نیابت واگذار کند.

4) مکلّف است چنانچه تامین از نوع قرار بازداشت موقّت باشد آن را تعیین و مورد تصریح قرار دهد و مجاز نیست آن را به نظر قاضی مجری نیابت واگذار کند.

105- چنانچه شخص ثالثی اقدام به توثیق وثیقه به نام متّهم کرده باشد، در صورت امتناع یا عدم حضور متّهم نزد مقامات قضایی در موارد قانونی و محکومیّت او، وثیقه ضبط و .......... از آن پرداخت می‌شود.
۱) فقط جزای نقدی
2) ضر و زیان مدعی خصوصی یا جزای نقدی به تشخیص دادستان

3) جزای نقدی و ضررو زیان مدعی خصوصی         

4) هم جزای نقدی و هم ضرر و زیان مدعی خصوصی با موافقت وثیقه گذار

۱۰۶ - فاصله بین ابلاغ احضاریه و موعد احضار حداقل .......... است.

۱) سه روز جز در موارد استثنایی                                

۲) یک هفته با لحاظ ایام تعطیل

۳) سه روزدر همه موارد و بدون استثناء                         

۴) پنج روز در همه موارد و بدون استثناء

107- چنانچه یکی از اتباع ایرانی که در خارج از قلمرو حاکمیّت جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرمی شده در ایران دستگیر شود، .......... محاکمه می‌شود.

1) در دادگاهی که در حوزه آن دستگیر شده است

2) دردادگاه‌های کیفری عمومی یا کیفری استان تهران

3) در مراجع قضایی تهران در صورتی که تابعیت خارجی تحصیل نکرده باشد

4) فقط در صورت ارتکاب جرایم مستوجب حدّ یا قصاص و آن نیز مشروط به عدم کسب تابعیّت خارجی، در مراجع کیفری تهران.

108- افراد دارای مجوّز از نیروی مقاومت بسیج می‌توانند .......... به عنوان ضابط اقدام کنند.

1) فقط در موارد اعلام نیاز سایر ضابطین              

2) در جرایم غیر مشهود و غیر آن به دستور مقامات مافوق

3) در همه جرایم اعم از مشهود و غیر مشهود         

4) در جرایم مشهود در صورت عدم حضور سایر ضابطین و یا عدم اقدام آنها

109- رسیدگی به تخلّفات افراد صنفی در مواردی که واجد عناوین کیفری نباشد در .......... انجام می‌پذیرد.

۱) سازمان تعزیرات حکومتی                                        

۲) انجمن حمایت از حقوق مصرف کننده

۳) سازمان نظام صنفی                                               

۴) محاکم عمومی

110- اعماال نظارت قضایی دادستان بر ضابطان دادگستری ..........

1) مستلزم هماهنگی با سلسله مراتب فرماندهی آنهاست.

2) ملازمه با هماهنگی با سلسله مراتب فرماندهی آنها ندارد.

3) منحصراً درخصوص نیروی انتظامی نیازمند هماهنگی با سلسله مراتب فرماندهی است.

4) در قوانین پیش‌بینی نگردیده و دادستان منحصراً ریاست اداری بر ضابطان دادگستری دارد.

۱۱۱ - رسیدگی به جرایم مطبوعاتی در کدام یک از مراجع قضایی صورت می‌گیرد؟

۱) دادگاه کیفری استان                    

۲) منحصراً محاکم عمومی محل انتشار نشریه

۳) منحصراً محاکم عمومی مراکز استان‌ها             

۴) محاکم عمومی یا انقلاب یا سایر مراجع قضایی محل انتشار نشریه

۱۱۲ - صدور دستور ضبط وثیقه از اختیارات ... و رسیدگی به اعتراض نسبت به دستور ضبط وثیقه در صلاحیت ...... قرار دارد.

۱) دادستان- دادگاه عمومی                                   

۲) رئیس حوزه قضایی - دادگاه عمومی

۳) دادستان - دادگاه تجدید نظر استان                      

۴) رئیس حوزه قضایی - دادگاه تجدید نظر استان

۱۱۳ - چنانچه دادگاه کیفری استان پس از رسیدگی به اتّهام قتل عمد، جنایت واقع شده را غیرعمد تشخیص دهد که رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم عمومی است ..........

1) پرونده را مستقیماً به دادگاه عمومی جزایی محلّ وقوع جرم ارجاع می‌دهد.

2) پرونده را جهت صدور کیفرخواست و سپس ارجاع به دادگاه عمومی جزایی محلّ وقوع جرم به دادسرای مرکز استان ارسال می‌کند.

3) به این بزه رسیدگی و پس از اعلام ختم دادرسی حکم مقتضی را صادر می کند.

4) پرونده را جهت صدور کیفرخواست و سپس ارجاع به دادگاه عمومی جزایی محلّ وقوع جرم به دادسرای محل وقوع جرم ارسال می‌کند.

۱۱۴ - پس از تایید حکم محکومیّت کیفری در دیوان عالی کشور، مشخّص می‌شود محکوم علیه دارای محکومیّت‌های قطعی دیگر بوده که مشمول مقرّرات تعدّد جرم می‌باشد، دیوان عالی کشور، با طی تشریفات قانونی، کلیّه احکام صادره را نقض و پرونده را جهت صدور حکم واحد به ... ارجاع می‌دهد.

۱) دادگاه بدوی صادر کننده آخرین حکم                                

۲) دادگاه صادر کننده آخرین حکم قطعی

۳) شعبه هم عرض دادگاه صادرکننده آخرین حکم قطعی             

۴) شعبه هم عرض دادگاه بدوی صادر کننده آخرین حکم

115- دادگاه پس از رسیدن تقاضای واخواهی ..........

1) مکلّف است با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت نماید. در این وضعیت عدم حضور شاکی یا مدعی خصوصی مانع ادامه رسیدگی نخواهد بود.

2) در صورت لزوم با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می‌نماید. در این وضعیت عدم حضور شاکی با مدعی خصوصی مانع رسیدگی خواهد بود.

3) مکلّف است یا تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت نماید. در این وضعیت، عدم حضور شاکی یا مدعی خصوصی مانع ادامه رسیدگی خواهد بود.

۴) در صورت لزوم با تعیین وقت رسیدگی طرفین را دعوت می‌نماید. در این وضعیت عدم حضور شاکی یا مدعی خصوصی مانع ادامه رسیدگی نخواهد بود.

۱۱۶ - حذف و نمره سوال بین سایر پرسش ها تقسیم شد.

۱۱۷ - دادگاه کیفری استان تهران صلاحیت رسیدگی به جرایم ......... دارد.

۱) مشاوران وزرا                                      

۲) مدیران کلّ اطلاعات استان‌ها

۳) شهرداران مراکز استان‌ها                        

۴) نظامی افسران از درجه سرتیپ به بالا

۱۱۸ - در حوزه قضایی بخش که دادسرا تشکیل نمی‌شود، وظایف دادستان بر عهده کیست؟

۱) رئیس حوزه قضائی                                       

۲) دادستان مرکز شهرستان

3) دادرس علی البدل                                        

۴) دادستان نزدیکترین حوزه قضایی

۱۱۹ - کدام یک از اشخاص، حق درخواست اعاده دادرسی را ندارند؟

۱) وکیل محکوم علیه           ۲) رئیس حوزه قضایی          

۳) دادستان کلّ کشور           ۴) رئیس دیوان عالی کشور

۱۲۰ - کدام مورد از موارد احاله نیست؟

１) محل وقوع جرم از دادگاه صالح دور باشد.

2)    بیشتر شهود و شکات در حوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشند.

3)     بیشتر متهمین در حوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشند.

4)     به تشخیص رئیس قوّه قضائیه یا دادستان کلّ کشور، به منظور حفظ نظم و امنیّت احاله لازم باشد.

پاسخنامه آزمون وکالت 1391

حقوق مدنی		آئین دادرسی مدنی		حقوق تجارت		اصول فقه		حقوق جزا		آئین دادرسی کیفری
1	2	21	1	41	3	61	4	81	1	101	2
2	1	22	1	42	3	62	4	82	4	102	4
3	3	23	4	43	1	63	4	83	2	103	3
4	4	24	4	44	1	64	3	84	4	104	3
5	2	25	3	45	1	65	3	85	3	105	3
6	1	26	3	46	2	66	4	86	2	106	1
7	1	27	2	47	4	67	1	87	4	107	1
8	4	28	2	48	1	68	3	88	4	108	4
9	2	29	1	49	4	69	1	89	1	109	1
10	1	30	---	50	1	70	1	90	2	110	2
11	2	31	4	51	3	71	1	91	4	111	1
12	4	32	3	52	2	72	2	92	2	112	1
13	1	33	4	53	4	73	2	93	1	113	3
14	4	34	4	54	2	74	4	94	4	114	1
15	4	35	4	55	3	75	4	95	4	115	4
16	1	36	4	56	3	76	1	96	4	116	---
17	2	37	4	57	4	77	4	97	2	117	2
18	1	38	2	58	1	78	2	98	1	118	3
19	2	39	1	59	1	79	3	99	4	119	4
20	2	40	3	60	2	80	1	100	1	120	2

پشه آنالیزگر جاسوس امریکا

این پشه مصنوعی با کنترل از راه دور علاوه بر دوربین مخفی و ضبط صدا ، خود یک آزمایشگاه کامل است که با گرفتن نمونه سلول فرد و با انالیز DNA آن و تطبیق آن با بانک اطلاعاتی خود ،اطلاعات شخص را مخابره میکند . در ضمن میتواند یک Micro RFID را به پوست شخصت تزریق کند که ردیابی او را ساده کند . بدون اینکه شخص بفهمد.


این ایمیل رو برای دوستانتون هم بفرستید تا مطلع باشند ...

مواد تشکیل دهنده هسته زمین

روش های بیدار شدن صبح زود بدون عذاب!

یکی از معضلات کسانی که کار یا درسشان ارتباط مستقیمی با اول صبح دارد، بیدار شدن از خواب است که برای خیلی ها به آن به عنوان یک “عذاب” نگاه می کنند، حال آنکه آنقدرها هم که فکر می کنند این کار سخت نیست.


کی از معضلات کسانی که کار یا درسشان ارتباط مستقیمی با اول صبح دارد، بیدار شدن از خواب است که برای خیلی ها به آن به عنوان یک “عذاب” نگاه می کنند، حال آنکه آنقدرها هم که فکر می کنند این کار سخت نیست.

دل کندن از رختخواب گرم و نرم مسلما خوشایند هیچکس نیست اما از طرفی اگر بخواهیم به کارهای روزانه مان برسیم، باید صبح هر چه زودتر از خواب بیدار شویم که تا آخر شب وقت کم نیاوریم.

در این گزارش به شما شش راه ساده را آموزش می دهیم که اگر به خاطر خودتان آنها را به کار ببرید، صبح ها کمتر عذاب می کشید!

۱٫ از نوشیدنی های کافئین دار بپرهیزید.
حتما میدانید که مطالعات نشان داده است، کافئین قدرت زیادی در پراندن خواب از سر دارد و در واقع مصرف نوشیدنی های کافئین دار برای مبارزه با خواب بسیار خوب است که توصیه می شود برای شب های امتحان حتما از آنها استفاده کنید.

اما برای شب های عادی که باید زود بخوابید و صبح روز بعد هم زود از خواب بیدار شوید، مصرف اینگونه نوشیدنی ها از چند ساعت قبل از خواب اصلا توصیه نمی شود.

۲٫ استفاده از تکنولوژی های روز را در ساعت خواب کمتر کنید.
سعی کنید شب ها کمتر وقتتان را پای فیس بوک، وبگردی و کارهایی از این دست بگذارید چون جذابیت های این نوع تکنولوژی ها و فضاهای مجازی اجازه نمی دهد که به سادگی از آنها دل بکنید و آنقدر شما را غرق در خود می کند که متوجه گذر زمان نمی شوید. در نتیجه دیر می خوابید و صبح زود از خواب بیدار شدن برایتان مثل یک شکنجه سخت و مشکل می شود.

۳٫ قبل از خواب از نظر روحی خود را برای زود بیدار شدن آماده کنید.
قبل از اینکه به رختخواب گرم و نرم خود بروید با خودتان عهد ببندید که صبح باید زود از خواب بیدار شوید یا به خودتان بگویید که من توانایی صبح زود از خواب بیدار شدن را دارم.

اگر به زود از خواب بیدار شدن مثل یک وظیفه و حتی مهارت نگاه کنید، می توانید از پس این کار برآیید.

۴٫ برای روشن کردن لامپ از رختخواب بیرون بیایید!
اراده خود را قوی کنید و صبح که ساعتتان زنگ زد، از رختخواب جدا شوید تا لامپ را روشن کنید. وجود نور و برخاستن از رختخواب به شما کمک می کند تا خواب از سرتان بپرد.

البته قبل از همه اینها حتما یادتان باشد که تنبلی نکنید و خود را از رختخواب جدا کنید.

۵٫ آلارم ساعت یا موبایل را خاموش نکنید.
یکی از رایجترین کارهایی که افراد برای فرار از بیدار شدن از خواب انجام می دهند، خاموش کردن آلارم ساعت یا موبایل است. به این ترتیب خود را از هرگونه صدای گوشخراشی که به آنها التماس می کند از خواب بیدار شوند، نجات می دهند.

اگر می خواهید سر موقع در محل کار حاضر شوید یا به هر کار دیگری که دارید، برسید، باید به خود قول دهید که این کار را تکرار نکنید، والا همان آش است و همان کاسه و مجبورید خیلی سریع حاضر شوید و با عجله خود را به کار و زندگیتان برسانید.

۶٫ آلارمی را انتخاب کنید که عصبی تان نکند.
آلارمی را برای بیدار شدن انتخاب کنید که اذیتتان نکند و تا حد امکان در عین بیدار کردن شما، برایتان آرامشبخش باشد. استفاده از آهنگ ها و موزیک های تند یا حتی با کلام چندان برای اینکه شما را از خواب بیدار کند، توصیه نمی شود چون همزمان عصبی تان هم می کند.

موسیقی های بی کلام و آرام بهترین گزینه برای آلارم موبایل هستند.

مقاله درباره ی اثبات معاد

مقاله درباره ی اثبات معاد

مبانی و ادله اثبات معاد

مقدمه 

    بحث ما درباره مساله معاد است –مساله معاد از نظر اهمیت بعد از مساله توحید مهمترین مساله دینی و اسلامی است. پیغمبران (و بالخصوص آنچه از قرآن درباره پیغمبر ما استفاده می شود) آمده اند برای اینکه مردم را به این دو حقیقت مومن و معتقد کنند: یکی به خدا (مبادأ) و دیگر به قیامت. 

   * مساله معاد چیزی است که برای یک مسلمان ایمان به آن لازم است ؛ یعنی چه؟ 
   یعنی در ردیف مسائلی نیست که چون از ضروریات اسلام است ایمان به پیغمبر ضروری است، پس ایمان به آن هم به تبع ایمان به پیغمبر ضروری است. ما بعضی چیزها داریک که باید به آنها معتقد بود به این معنا که اعتقاد به آنها از اعتقاد به پیغمبر منفک نیست. مساله معاد و قیامت مثل روزه از ضروریات اسلام است (یعنی نمی شود کسی معتقد به پیغمبر باشد ولی منکر معاد باشد) در تعبیرات قرآن کامه ایمان به قیامت ایمان به یوم آخر آمده است؛ یعنی پیغمبر مساله معاد را به عنوان یک چیزی عرضه کرده است که مردم همان طوری که به خدا ایمان و اعتقاد پیدا کنند به آخرت هم باید ایمان و اعتقاد پیدا کنند، که معنی آن این می شود که همین طوری که خداشناسی لازم است (یعنی انسان در یک حدی مستقلا با فکر خودش باید خدا را بشناسد) در مساله معاد نیز انسان باید معاد شناس باشد؛ یعنی پیغمبر که در مساله معاد بگوید چون من می گویم معادی هست شما هم بگویید معادی هست مثل اینکه من گفتم روزه واجب است و شما هم بگویید روزه واجب است. نه، ضمنا افکار را هدایت و رهبری و دعوت کرده که معاد را بشناسد، معرفت و ایمان به معاد پیدا کنند. 

   * علت اینکه مسلمین معاد را جزء اصول دین قرار داده اند این بوده که اسلام درباره معاد یک امر علاوه ای از ما خواسته؛ یعنی نخواسته ما فقط آن را به عنوان یکی از ضروریات اسلام به طفیل قبول نبوت قبول کرده بایم. خواسته که خود ما هم مستقلا به آن ایمان و اعتقاد داشته باشیم؛ ولو مثلا ما به نبوت اعتقاد نداشته باشیم، به معاد اعتقاد نداشته باشیم. این که «ولو» می گوییم نه اینکه از آن صرف نظر می کنم می خواهم بگویم یک مساله ای است که خواسته ما مستقلا به آن ایمان داشته باشیم و لهذا قرآن استدلال می کند بر قیامت؛ استدلال نمی کند بر روزه، می گوید روزه را پیغمبر گفته ولی استدلال می کند بر قیامت پس، چه آن نوع استندلالی که پایه آن خود توحید است و چه آن استدلالی که پایه آن نظام خلقت است. 

استدلال قرآن بر معاد

    دو نوع استدلال در قرآن هست یک نوع استدلال بر معاد، بر اسا توحید است که قرآن می گوید ممکن نیست خدا خدا باشد ولی معادی نباشد، یعنی اگر معاد نباشد خلقت عبث است این خودش یک استدلال است. قرآن خواسته روی این مطلب استلال کند: «أفَحسَبتُم أنّما خَلَقناکُم عَبَثَاً و أنَّکم إلینا لا تُرجعُون» (1) البته ما روی این استدلال ها بعدا بحث خواهیم کرد ولی حالا این مدعای خودامن را که «معاد از اصول دین است» می خواهیم بگوییم روی چه حساب است قرآن در واقع این طور می گوید: یا باید بگویید خدایی نیست، پس خلقت و آفرینش عبث و باطل و بیهوده است و دنبال حکمت در خلقت نباید رفت و مانعی نخواهد داشت که خلقت بر عبث و بیهوده باشد و یا اگر خدایی هست که جهان را آفریده است معادی هم باید باشد معاد متمم خلقت است، مکمل خلقت است، جزئی از خلقت است که با نبودن آن خلقت ناقص است خلقت عبث و بیهوده است. 

   * یک سلسله استدلال های دیگر هم در قرآن هست که همان نظام موجود و مشهود را دلیل بر قیامت قرار می دهد در اول سوره حج و مومنون هست که ایها الناس! اگر در بحث و در قیامت شک و ریب دارید پس ببینید خلقت خودتان را بعد خلقت خود ما را می گوید که شما را از نطفه آفریدیم نطفه را از خاک آفریدیم بعد نطفه را به علقه و علقه را به مضغه تبدیل کردیم بعد برای مضغه استخوان قرار دادیم بعد گوشت پوشاندیم بعد شما را به صورت طفل در آوردیم، «ثُمَّ إنکُم بَعدَ ذلکَ لَمَیتونَ ثُمَِ إنکُم یَومَ القیامَهِ تُبعثونَ» (2) همچنین کانه همین راهی را که تا حالا آمده اید ادامه می دهید تا منتاهی می شود به قیامت. پس سر اینکه معاد را جزء اصول دین قرار داده اند، نه صرف [این بوده که معاد] یکی از ضروریات دین و از توابع نبوت بوده است؛ بلکه یک مساله ای بوده که راه استدلال بر آن –لااقل تا اندازه ای-باز بوده و قرآن می خواسته است که مردم به مساله قیامت. [به عنوان یک مساله مستقل اعتقاد پیدا کنند] 

   *رابطه و پیوستگی بسیار شدید میان زندگی دنیا و زندگی آخرت، که فرمود: «الدُّنیا مَزرَعَهُ الاخرَه» (3) هرچه درباره معاد آمده در همین زمینه «الدنیا مزرعهُ الاخره» آمده است. 

    قرآن روی ارتباط عالم و دنیا و عالم آخرت و اینکه آنجا دار الجزاء است و اینجا دار العمل اینجا مزرعه است، یوم ارزع است و آنجا یوم الحصاد فوق العاده تکیه کرده است و بلکه اصلا انبیاء اساس و روح تعلیماتشان همین است؛ نظام دنیا را هم که درست می منند، به اعتبار این است که همین پیوستگی میان دنیا و آخرت هست، یعنی اگر نظام دنیا نظام صحیح عادلانه ای نباشد، آخرتی هم درست نخواهد بود، این دو با یکدیگر اینچنین وابستگی و پیوستگی دارند، نه اینکه تضاد دارند. از نظر قرآن سعادت واقعی بشر در دنیا و سعادت واقعی بشر در آخرت توأم اند، جدایی ندارند. آن چیزهایی که از نظر اخروی گناه است و سبب بدبختی اخروی است، همانست که از نظر دنیوی هم نظام کلی زندگی بشر را فاسد می کند؛ حالا اگر فرض کنیم که یک فرد را خوشبخت کند ولی نظام کلی افراد بشر را فاسد و خراب می کند اینها خصوصیاتی بود که در آنها هیچ نمی شود شک و تردید کرد. 



معاد در قرآن 
   آیات قرآن کریم پیرامون اثبات معاد و احتجاج با منکرین آن را به 5 دسته تقسیم کرده: 

1- آیاتی که بر این نکته، تاکید می کند بر برهانی بر نفی معاد، وجود ندارد این آیات خلع سلاح منکرین است. 
2- آیاتی که به پدیده های مشابه معاد، اشاره می کند تا جلوی استبعاد را بگیرد. 
3- آیاتی که شبهات منکرین معاد را رد، و امکان وقوع آن را تثبیت می کند. 
4- ایاتی که معاد را به عنوان وعده حتمی و تخلف ناپذیر الهی معرفی می کند و در واقع وقوع معاد را از راه اخبار مخبر صادق، اثبات می نماید. 
5- آیاتی که اشاره به برهان عقلی بر ضرورت معاد دارد. 
انکار معاد بی دلیل است 
    یکی از شیوه های احتجاج قرآن با صاحبان عقاید باطل این است که از آنان، مطالبه دلیل می کند تا روشن شود که عقاید ایشان پایه عقلی و منطقی ندارد چنان که در چندین آیه آمده است: قُل هاتوا برهانکُم... (4) بگو (ای پیامبر) دلیلتان را بیاورید. 
   و در مواردی مشابهی با این لحن می فرماید که صاحبان این عقاید نادرست، «علم» و اعتقاد مطابق با واقع و مستند به برهان ندارد بلکه به «ظن» و گمان بی دلیل و مخالف با واقع، بسنده کرده اند. (5) 

   در مورد منکرین معاد هم می فرماید: «و قالوا ما هی الّا الدنیا نَموتُ و نحنی و ما یهلکنا الا الدَّهرُ و ما لهم بِذلکَ مِنّ عِلمٍ إن هُم إلا یَظُنونَ» (6) 
و (کافران) گفتند : جز این زندگی دنیا حیاتی نیست که می میریم و زندگی می کنیم و جز روزگار چیزی ما را نابود نمی کند (در صورتی که) به ایم مطلب، علمی ندارد و تنها گمانی می برند. همچنین در آیات دیگری بر این نکته تاکید شده که انکار معاد تنها گمان بی دلیل و نادرستی است. (7) 

   البته ممکن است گمانهای بی دلیل در صورتی که موافق هوای نفس باشد مورد قبول هوا پرستان می شود .(8) و در اثر رفتار های متناسب با آنها و ارتکاب گناهان تردیجا به صورت اعتقاد جزمی جلوه کند. (9) و حتی شخص بر چنین اعتقادی پا فشاری نماید. (10) 

   قرآن کریم، سخنان منکرین معاد را نقل کرده است که غالبا چیزی بیش ازاستبعاد نیست و احیانا اشاره به شبهات ضعیفی دارد که منشا استبعاد و شک در امکان معاد شده است. (11) 

   از این رو از یک سوء پدیده های مشابه معاد را یاد آور می شود تا رفع استبعاد گردد و از سوی دیگر به پاسخ شبهات اشاره می کند تا هیچ کونه شبهه ای باقی نماند و امکان وقعی معاد کاملا تثبیت شود. وبه این مقدار هم اکتفا نمی کند و علاوه بر حتمی بودن این وعده الهی و حجت بر مردم به وسیله وحی، به برهان عقلی بر ضرورت معاد نیز اشاره می کند. 


پدیده های مشابه معاد 
   الف) رویش گیاه : زنده شدن انسان پس از مرگ از آن جهت که حیات مسبوق به موت است شبیه روییدن گیاه در زمین بعد از خشکی و مردگی آن است از این رو تامل در این پدیده که همواره در جلو چشم همه انسانها رخ می دهد کافی است که به امکان حیات خودشان بعد از مرگ، پی ببرند. و در واقع آنچه موجب شاده شمردن این پدیده و غفلت از اهمیت آن شده عادت کردن مردم به دیدن آن است وگرنه از جهت پیدا شدن حیات جدید، فرقی با زنده شدن انسان بعد از مرگ ندارد. قرآن کریم برای دیدن این پرده عادت، مکررا توجه مردم را به این پدیده جلب و رستاخیز انسان ها را به آن تشبیه می کند. (12) 

   ب) خواب اصحاب کهف : قرآن کریم بعد از ذکر داستان شگفت انگیز اصحاب کهف که حاوی نکته های آموزنده فروانی است می فرماید: «و کذلِکَ اَعثَرنا عَلیهِم لیعلموا أنَّ وَعدَ اللهِ حَقُ و أنَّ الساعهَ آتیهُ لا ریبَ فیها...؛ (13) بدین سان مردم را بر ایشان (اصحاب کهف) آگاه ساختیم تا بدانند که وعده خدا راست است و تا قیامت خواهد آمد و جای شکی در آن نیست.»بی شک، اطلاع از چنین حادثقه عجیبی که عده ای در طول چندین قرن (سیصد سال شمسی- سیصد و نه سال قمری) خواب باشند و سپس بیدار شوند تاثیر خاصی در توجه انسان به امکان معاد و رفع استبعاد آن خواهد داشت زیرا هر خواب رفتنی شبیه مردن است ( النوم اخ الموت) و هر بیدار شدنی شبیه زنده شدن پس از مرگ لکن در خوابهای عادی، اعمال زیستی (بیلوژیک) بدن، بطور طبیعی ادامه می یابد و بازگشت روح، تعجبی را بر نمی انگیزد اما بدنی که سیصد سال از مواد غذایی استفاده نکند می بایست طبق نظام جاری در طبیعت، بمیرد و فاسد شود و آمادگی خود را برای بازگشت روح از بدن از دست بدهد پس چنین حادثه ای خارق العاده می تواند توجه انسان را به ماورای این نظام عادی جلب کند و بفهمد که بازگشت روح به بدن همیشه در گروی فراهم بودن اسباب و شرایط عادی و طبیعی نیست پی حیات مجدد انسان هم هر چند بر خلاف نظام مرگ و زندگی در این عالم باشد، امتناعی نخواهد داشت و طبق وعده الهی تحقق خواهد یافت. 

   ج) زنده شدن حیوانات : قرآن کریم هم چنین به زنده شدن غیر عادی چند حیوان اشاره دارد که از جمله آنها زنده شدن چهار مرغ به دست حضرت ابراهیم (ع) . (14) و زنده شدن مرکب سواری یکی از پیامبران است که به آن داستان اشاره خواهیم کرد. و هنگامی که زنده شدن حیوانی مممکن باشد زنده شدن انسان هم ناممکن نخواهد بود. 

   د) زنده شدن بعضی از انسان ها در همین جهان : از همه مهمتر، زنده شدن بعضی از انسانها در همین جهان است. که قرآن کریم چند نمونه از آنها را یاد آور می شود ازجمله داستان یکی از انبیا بنی اسرائیل است که در سفری عبورش به مردمی افتاد که هلاک و متلاشی شده بودند و ناگهان به ذهنش خطور کرد که چگونه این مردم دوباره زنده خواهند شد! خدای متعال جان او را گرفت و بعد از یک صد سال دوباره زنده اش کرد و به وی فرمود: چه مدت در این مکان توقف کرده ای؟ او که گویا از خوابی برخاسته است گفت: یک روز یا بخشی از یک روز! خطاب شد: بلکه تو یک صد سال است در اینجا مانده ای پس بنگر که از یک سوی، آب و نانت سالم مانده و از سوی دیگر مرکب سواریت متلاشی شده است! اکنون بنگر که ما چگونه استخوان های این حیوان را بر روی هم سوار می کنیم و دوباره گوشت بر آنها می پوشانیم و آن را زنده می سازیم. (15) 

    مورد دیگر داستان گروهی از بنی اسرائیل است که به حضرت موسی(ع) گفتند: ما تا خدا آشکارا نبینیم هرگز ایمان نخواهیم آورد! و خدای متعال آنان را با صاعقه ای هلاک کرد و سپس به درخواست حضرت موسی(ع) دوباره آنها را زنده ساخت. (16) و نیز زنده شدن یکی از بنی اسرائیل –که در زمان حضرت موسی(ع) به قتل رسیده بود، به وسیله زدن پاره ای از پیکر یک گاو ذبح شده به او که داستان آن در سوره بقره ذکر شده و سوره مزبور به همین مناسبت نامگذاری گردیده و در ذیل آن آمده است: کذلکَ یُنحی اللهُ الموتی و یُریکُم آیاتهِ لَعَلَکم تًَعقِلونَ.(17) 

   بدین سان مردگان را زنده می کند و نشانه هایش را به شما می نمایاند باشد که با خرد دریابید هم چنین زنده شدن بعضی از مردگان به اعجاز حضرا موسی(ع)، (18) را می توان نشانه ای بر امکان معاد قلمداد کرد. 
پاسخ به شبهات منکرین معاد 
1) شبهه ی اعاده معدوم: 
   قبلا اشاره کردیم که قرآن کریم در برابر کسانی که می گفتند: چگونه ممکن است انسان بعد از متلاشی شدن بدنش مجدد زنده شود؟ پاسخی میدهد که مفادش این است: قوام هویت شما به روحتان است نه به اندامهای بدنتان که در زمین پراکنده می شود.(19) 

   از این گفتگو می توان استنباط کرد که منشاء انکار کافران همان شبهه ایبوده که فلسفه به نام «محال بودن اعاده معدوم» نامیده می شود. یعنی آنان می پنداشتند که انسان همین بدن مادی است که با مرگ، متلاشی و نابود می گردد و اگر مجددا زنده شود انسان دیگری خواهد بود زیرا برگرداندن موجودی مه معدم شده محال است و امکان ذاتی ندارد پاسخ این شبهه از زبان قرآن کریم روشن می شود و آن این است که هویت شخصی هر انسانی بستگی به روح او دارد به دیگر سخن: معاد اعاده «معدوم» نیست بلکه بازگشت «روح موجود» است. 

   2) شبهه عدم قابلیت بدن برای حیات مجدد : شبهه قبلی مربوط به امکان ذاتی معاد بود و این شبهه ناظر به امکان وقوعی ان است یعنی هر چند بازگشت روح به بدن محال عقلی نیست و در فرض آن تناقضی وجود ندارد ولی وقوع آن مشروط به قابلیت بدن است و ما می بینیم که پدید آمدن حیات، منوط به اسباب و شرایط خاصی است که می باست تدرجا فراهم شود مثلا نطفه ای در رحم قرار گیرد و شرایط مناسبی برای رشد آن وجود داشته باشد تا کم کم جنین کامل شود و به صورت انسان در آید ولی بدنی که متلاشی شد دیگر قابلیت و استعداد حیات را ندارد. پاسخ این شبهه آن است که این نظام مشهود در عالم دنیا تنها نظام ممکن نیست و اسباب و عللی که در این جهان بر اساس تجربه شناخته می شوند اسباب و علل انحصاری نیستند، و شاهدش این است که در همین جهان پدیده های حیاتی خارق العاده ای در قرآن کریم به دست آورد. 

   شهید مطهری در کتاب معاد خودشان یک بحثی را بیان کردند که ضمیمه این بحث می کنم ایشان فرمودند: در تعبیرات قیامت ما کلمه «معاد» نداریم از همه اسمهای قیامت معروفتر معاد است ولی این اصطلاح اصطلاح شرعی نیست یعنی اصطلاح متشرعه است، آن هم به مفهوم خاصی. در قرآن کریم ما کلماتی نظیر معاد داریم مثل «مآب» ولی کلمه معاد را نداریم در دعاها و احادیث هم من الان یادم نیست که در جایی از قیامت کلمه معاد تعبیر شده باشد کلمه معاد را ظاهرا متکلمین خلق کرده اند این کلمه می تواند کلمع درستی هم باشد یعنی با تعبیرات قرآن منطبق باشد اماچون معاد یعنی مکان عود یا زمان عود (اسم مکان و زمان است)، آنها که این کلمه را گفته اند به این اعتبار گفته اند که قیامت یا زمان عود به معنی اعاده معدوم می دانستند یا زمان عود ارواح به اجساد. 

   در قرآن ما کلماتی شبیه به معاد داریم؛ کلمه معاد نداریم ولی کلمه «مرجع» یا «رجوع» و کلمه «مآب» داریم. « عود» یعنی بازگشت. عود در جایی می گویند که یک چیزی از یک اصلی آمده باشد دو مرتبه به آن اصل برگدد می گویند عود کرد پی اگر در قرآن کلمه «رجوع» و امثال آن آمده به معنای بازگشت به خداست یعنی تعبیر قرآن این است. در قرآن هیچ جا رجوع ارواح به اجسام نیامده یا هیچ جا رجوعه به معنای [بازگشت] بعد از معدوم شدن نیامده بلکه تعبیر این است: «اِنّا لِله» ما از آن خدا هستیم و «انّا إالیه راجعون» (20) و ما به سوی او بازگشت می کنیم پس کلمه معاد را هم اگر ما به کار ببریم اگر به معنی عود الی الله استعمال کنیم آنوقت با تعبیرات قرآنی خوب منطبق می شود یا این تعبیر «وَ اَّنَ إلی رَبَّکَ المُنتهی» (21) و اینکه نهایت و تمامیت و پایانی به سوی پروردگار است یعنی به سوی او همه چیز پایان می یابد «إن الی ربک الرُّجعی» (22) وامثال این تعبیرات. 
شبهه درباره قدرت فاعل: 
   شبهه دیگر این است که برای تحقق یک پدیده علاوه بر امکان ذاتی و قابلیت قابل قدرت فاعل هم شرط است و از کجا که خدا قدرت بر زنده کردن مردگان داشته باشد؟ 

   این شبهه واهی، از طرف کسانمی مطرح شده که قدرت نامتناهی الهی را نشناخته بودند، و پاسخ آن این است که قدرت الیه حد ومرزی ندارد و به هر چیز ممکن الوقوعی تعلق می گیرد، چنانکه این جهان کران نا پیدا را با آن همه عظمت خیره کننده آفریده است. اَوَلَم یَروا أنَّ الله الذی خَلَقَ السَّمواتِ وَ الرضَ وَ لَم یَعیَ بِخَلقِهِنَ بِقادرٍ عَلی أن یُحیَی المَوتی بَلی إنهُ عَلی کَلَّ شَئٍ قَدیرُ (23) 
مگر ندید (و ندانستید) فدایی که آسمانها و زمین را آفریده و در آفرینش آنها در نمانده است می تواند مردگان را زنده کند؟ چرا، او بر هر چیزی تواناست. 

   افزون بر این آفرینش مجدد سخت تر از آفرینش نخستین نیست و نیاز به قدرت بیشتری ندارد بلکه می توان گفت از آن هم آسانتر است زیرا چیزی بیش از بازگشت روح موجود نیست.(24) و هو الذی یَبدءُ الخَلقَ ثُمَّ یُحیدُهُ وَ هُوَ اَهوَنُ علَیهِ. (25) و اوست خدایی که آفرینش را آغاز می کند و سپس آن را بر می گرداند و آن (بازگرداندن) آسانتر است. 


وعده حتمی الهی 

   قرآن کریم، بر پایی قیامت و زنده شدن همه انسانها در جهان آخرت را امری تردید ناپذیر داسته م فرماید: «إنَّ الساعَهَ آتیه َُ با ریبَ فیها» (26) و آن را وعده ای راستین و تخلف ناپذیر شمرده و می فرماید:«بَلی وَعداً عَلَیهِ حَقّاً» (27) 

و بارها بر تحقق آن قسم یاد کرده و از جمله می فرماید : «قُل بَلی وَ رَبیّ لَتُبعَثُنَّ و لَتُنبعونَّ بِما عَمِلتُم و ذلکَ عَلی اللهِ یسیرُ»(28)

و هشدار دادن به مردم، نسبت به آن را از مهمترین وظایف انبیاء دانسته چنان که می فرماید:

«یُلقیِ الروحَ مِن أمرِهِ عَلی مَن یَشاءُ عِبادهِ لِیُنذِرَ یومَ التَّلاقِ» (29)

و برای منکرین آن شقاوت ابدی و عذاب دوزخ را مقرر فرموده است : «وَ اَعتَدنا لِمَن کَإَّبَ بِالساعَهَ سَعیراً» (30)

ویژگی های عالم آخرت از دیدگاه عقل 
   1- طبق براهینی که برای معاد بیان شد از برهان اول به دست می آید که باید ابدی و جاودانی باشد زیرا در آن برهان، بر امکان حیات ابدی و میل فطری انسان، به چنین حیاتی تاکید گردید و تحقق آن مقتضی حکمت الهی دانسته شد. 

   2- باید نظام آخرت به گونه ای باشد که نعمت و رحمت خالص و بدون شائبه رنج و زحمت در آن تحقق یابد تا کسانی که به اوج کمال انسانی رسیده اند و هیچ گونه آلودگی به گناه و انحرافی پیدا نکرده اند از چنین سعادتی برخوردار شوند بر خلاف دنیا که چنین سعادت مطلقی را ممکن نمی سازد بلکه سعادتهای دنیا نسبی و منسوب به سختی و رنجهاست. 

   3- جهان آخرت باید دست کم دارای دو بخش مجزا برای رحمت و عذاب باشد تا نیکوکاران و تبهکاران از یکدیگر تفکیک شوند و هر کدام به نتبجه اعمال خودشان برسند و این دو بخش همان است که در لسان شرع به نام بهشت دوزخ نامیده می شود. 

   4- که از برهان عدالت به دست می آید این است که جهان آخرت باید از چنان وسعتی برخوردار باشد که گنجایش پاداش و کیفر همه انسانها را با هر گونه عمل نیک و بدی داشته باد مثلا اگر کسی میلیونها انسان را به ناحق به قتل رسانیده است امکان کیفر او در آن جهان باشد و متقابلا اگر کسی وسیله حیات میلیونها نفر را فراهم کرده است پاداش در خوری برای وی ممکن باشد. 

   5- ویژگی بسیار مهم دیگری که از همین جهان به دست می آید و در ذیل تقریر آن اشاره شد این است که باید جهان آخرت «دار جزاء» باشد نه «دار تکلیف» توضیح آنکه: زندگی دنیا به گونه ای است که انسان میلها و رغبتها متضاد و متزاحم پیدا می کند و همواره بر سر دو راهیهایی واقع می شود که ناچار است یکی از آنها را انتخاب کند و همین امر، زمینه تکلیفی را فراهم می سازد تکلیفی که تا آخرین لحظات عمرش ادامه یابد و حکمت و عدل الهی اقتضاء دارد که عمل کنندگان به تکلیف، پاداش شایسته؛ و سر پیچی کنندگان به کیفر درخوری برسند و اکنون اگر فرض کنیم که همین زمینه های تکلیف و مجال گزینش راه، در عالم آخرت هم فراهم باشد مقتضای رحمت وجود و فیاضیت الهی آن است که مانع انجام تکلیف و انتخاب راه نشود و بدین ترتیب عالم دیگری برای پاداش و کیفر لازم می شود و در حقیقت عالمی که آن را «آخرت» فرض کرده بویدم «دنیای» دیگری به حساب می آید و عالم آخرت حقیقی همان عالم آخرین و نهائی خواهد بود که دیگر جای تکلیف و آزمایش و زمینه آن –یعنی تضاد و تزاحم خواسته ها- نباشد. 
نتیجه 
   در پایان به این مطلب می رسیم که مای ک مسلمان و شیعه امیرالمومنین(ع) و اولاد او هستیم، پس با این بیانات کامل و قاطع که برای اثبات معاد ذکر کرده ایم دیگر نباید کسی باقی مانده باشد که نتواند از اصول اعتقادی واجب خود دفاع کند یا اینکه حتی ذره ای شک در ذهن او را جع به معاد باقی مانده باشد و انشا الله با مطالعه دقیق این تحقیق باعث ترویج این مطالب به دیگران باشیم که مبادا حقی از دیگران بر ذمه ما باشد و ما اطلاع نداشته باشیم. 

---

   پی نوشت‌ ها:

1. سوره مومنون، آیه 115 
2. سوره مومنون، آیه 15و16 
3. حدیث نبوی، کنوز الحقایت مناوی باب دال 
4. سوره بقره، آیه 111- سوره انبیاء، آیه 24- سوره نحل، آیه 64 
5. سوره مومنون، آیه 117- سوره نساء، آیه 157- سوره انعام، آیات 100و119و148- سوره کهف، آیه 5- سوره حج، آیات 3و8و71- سوره عنکبوت، ایه 8- سوره روم، ایه29- سوره لقمان، آیه 20- سوره غافل،آیه 42- سوره زخرف، آیه 20-سوره نجم، آیه 28 
6. سوره جاثیه، آیه 24 
7. سوره قصص ، آیه 39- سوره کهف، آیه 36- سوره ص، آیه 27- سوره جاثیه، آیه 32- سوره انشقاق، آیه 14 
8. سوره القیامه، آیه 5 
9. سوره روم، آیه 10- سوره مطففین، ایات10 و 14 
10. سوره نحل، ایه 38 
11. سوره هود، آیه 7- سوره اسراء، آیه 51- سوره صافات، آیات 16و53- سوره دخان، آیات34و36- سوره احقاف، آیه18- سوره ق، آیه3- واقعه، آیات 47و48- سوره مطففین، آیات 12و13- سوره نازعات، آیات 10و11 
12. سوره های اعراف، آیه 57- حج، آیه 5و6- روم، آیه 19و 50-فاطر، آیه 9- فصلت، ایه 19- زخرف، آیه 11- ق ، آیه 11 
13. سوره کهف، آیه 21 
14. سوره بقره، آیه 260 
15. سوره بقره، آیه 259 
16. سوره بقره، آیه 55و56 
17. سوره بقره، ایات67و73 
18. سوره آل عمران، آیه 49- سوره مائده، آیه 110 
19. سوره سجده، آیه 10و11 
20. سوره بقره، آیه 156 
21. سوره نحم، آیه 42 
22. سوره علق، آیه 8 
23. سوره های احقاف، آیه 33- یس، آیه 81- اسراء،آیه 99- صافات، آیه 11- النازعات، آیه 27 
24. .سوره های اسراء،آیه 51-عنکبوت آیه 19و20- ق، آیه 15- واقعه، آیه 62- یس، آیه 80- حج، آیه 5- القیام، آیه 40- الصارق، آیه 8 
25. سوره روم، آیه 27 
26. سوره های غافر، آیه 59- آل عمران، آیه 9و25- سوره نساء،آیه 87- انعام، آیه 12- کهف، آیه 21- حج، آیه 7- شوری، آیه 7- جاثیه، آیه 26و32 
27. سوره های نحل، آیه 38- آل عمران، آیه 9و191- نساء،آیه 122- یونس، آیه 4و55- کهف، ایه 21- انبیاء، آیه 103- فرقان، آیه 16- لقمان، آیه 9و33- فاطر ،آیه 5- زمر، آیه 20- نجم، ایه 47- جاثیه، آیه 32 احقاف، آیه 17 
28. سوره های تغابن، آیه 7- یونس، آیه 53- بساء،آیه 3- 
29. سوره های غافر، آیه 15- انعام، آیه 130 و 154- رعد، آیه 2- شوری، آیه 7- زخرف، آیه 61 – زمر، آیه 71 

30. سوره های فرقان، آیه 11- اسراء،آیه 10- سبا،آیه 8- مومنون، آیه 74

---

   منابع:

1. قرآن کریم

2. مجموعه آثار شهید مطهری، مرتضی مطهری، تهران: قم، ملاصدرا، چاپ یازدهم تیر 1381 

3. آموزش عقاید، ایت الله مصباح یزدی، چاپ و نشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، پاییز 137

----------------------------------------------------------------

منبع : http://ensan-marg-barzakh.blogsky.com